Do niedawna na rynku konsumenckim przeważały białe szparagi, z których produkcji słynie rejon wielkopolski i Dolnego Śląska. W ostatnich jednak latach, tendencja uległa zmienia i na rynku preferowane są szparagi zielone – są zdrowsze, smaczniejsze, choć wcale nie łatwiejsze w produkcji. Specjalizuje się w tym firma Green River Sp. z o.o. mająca swoją siedzibę w miejscowości Wąsosz, gdzie na chwilę obecną zielone szparagi uprawiane są na powierzchni 196 ha.
| Szparagi w Green River Powierzchnia plantacji – 196 ha Najdłuższy rząd – 1600 mb Zbiory dzienne – od 6 do 60 ton zielonych szparagów Czas od zebrania do schłodzenia – maksymalnie 20 minut Dzienne wysyłki – ok 10 ton Sprzedaż w sezonie – około 700 ton Rynki zbytu – 11 krajów min. Francja, Niemcy, Holandia, Wielka Brytania, Malezja. |
Pierwsze 5 ha plantacji szparagów w spółce Green River eksperymentalnie założone zostało w 2012 roku, po czym w następnych latach zaczęto nasadzenia na kolejnych areałach szybko osiągając obecny poziom uprawy gdzie szparagi rosną już na powierzchni 196 ha. Tym samy jest to największa plantacja zielonych szparagów w kontynentalnej Europie.
Wydłużenie sezonu
Sezon zbioru zielonych szparagów zaczyna się w drugiej połowie kwitnie i trwa do mniej więcej 24 czerwca. W celu przyśpieszania zbiorów część produkcji realizowana jest pod tunelami, a z kolei opóźnienie jest możliwe dzięki wykorzystaniu metody pędów matecznych. Zbiory moglibyśmy prowadzić nawet dłużej, ale to skutkuje osłabieniem karpy korzeniowej i niższymi zbiorami w kolejnym roku – informuje Włodzimierz Janusiewicz zarządzający produkcją w spółce Green River. Na uzyskiwany plon szparagów wpływa wiele czynników, wśród nich pierwszym punktem jest zakupienie i posadzenie dobrej jakości karp. Tu wykorzystywane są do zakładania plantacji tylko najlepszej jakości karpy sadzone zazwyczaj w marcu i kwietniu. W kolejnym roku prowadzone są już pierwsze zbiory, ale zazwyczaj niewielkie. Ich celem jest przede wszystkim pobudzenie karp do rozwoju i uzyskanie jak największej liczby gałęziaków. W 2 roku od posadzenia zbiory są już na przyzwoitym poziomie choć pełne plonowanie przypada dopiero na 3-4 rok po posadzeniu. Podczas uprawy szparagów bardzo ważne jest kontrolowanie zasobności gleby i kontrolowane nawożenie. Nic tak nie osłabia szparagów jak niewłaściwe pH gleby, dlatego wapnowanie jest tu praktycznie konieczne każdego roku – informuje W. Janusiewicz. pH optymalne dla szparagów wynosi 6,5-7.
Uprawa zielonych szparagów jest również prowadzona na wałach. Te formowane są już jesienią (głównie dla ochrony karpy przez przemarzaniem). Wiosną zmienia się konstrukcja wałów na bardziej płaskie (przy użyciu specjalnej maszyny). Po zbiorach i aplikacji nawozów mineralnych ponownie formowane są niewielkie wały).
Szparagi tuż przed zbiorem 
Plantacja szparagów po zakończonych juz zbiorach 
Przygotowania ekipy zbierającej do zbiorów 
Do wycinania wypustek używa się specjalnych noży 
Zebrane szparagi są przygotowywane do transportu 
Zebrane wypustki zielonych szparagów 
Zbiór szparagów jest realizowany z użyciem specjalnych platform
Zbiór musi być szybki i sprawny
Ogółem w całym gospodarstwie pracuje 11 platform do zbioru. Platformy zapewniają tu szybszą i wydajniejszą prace, nadaje rytm i systematykę pracy, pozwala też zaplanować i prowadzić regularne zbiory praktycznie każdego dnia. Szparagi w dalszym ciągu są wycinane ręcznie, do czego używa specjalnie tu przygotowanych noży, którymi są wycinane tuż pod powierzchni ziemi. Dzienne zbiory są zróżnicowane i wynoszą od 100-800 kg/ha. Ogółem w ciągu sezonu sumaryczny plon to około 7-8 t/ha. W przypadku zielonych szparagów nie tylko jest ważny jest plon jaki się uzyska, ale przede wszystkim jego jakość. My sprzedajemy szparagi do wymagających odbiorców w całej Europie. Dla naszych odbiorców ważne są takie cechy jak średnica wypustek, ich długość , zwięzłość główek i przede wszystkim utrzymana świeżość – mówi W. Janusiewicz.
Zbiór szparagów z użyciem specjalnych platform 
Ewidencja zebranych skrzynek … 
…. oraz pracowników Zebrane wypustki zielonych szparagów 
Zbiór szparagów odbywa się z wykorzystaniem mobilnych platform
Kluczowy okres dla produkcji – po zbiorach
Przy dobrze rozbudowanych karpach i silnym systemie korzeniowym nie ma potrzeby nawadniania w trakcie zbiorów. Wystarczająca jest wówczas woda z naturalnych opadów. Po zakończonych zbiorach zaczyna się pielęgnacja roślin – od wykonanych w tym czasie zabiegów i czynności będzie uzależniony plon w kolejnym roku. Woda do nawadniania czerpana jest z rzeki, a po plantacji rozprowadzano podziemnymi rurociągami z wypuszczonymi nad ziemię hydrantami. Nawadnianie odbywa się z użyciem deszczowni szpulowych, gdzie woda aplikowana przez dysze podające wodę w liniach rzędów gdzie rosną rośliny. Jest to metoda mniej destrukcyjna wobec gleby względem podlewania działkiem i zarazem pozwalająca na oszczędne wykorzystywanie wody – podkreśla Pan Włodzimierz. Po zbiorach plantacja szparagów szybko zielenią za sprawą szybko rosnących gałęziaków. To one odpowiedzialne za fotosyntezę i zgromadzenie substancji zapasowych do rozbudowy karp korzeniowej. Co ciekawe niepozorne kwiaty szparagów są silnie miododajne i atrakcyjne dla pszczół. Pozyskiwany z nich miód ma wyjątkowy smak i cenne właściwości zdrowotne (jest to bardzo drogi i wręcz luksusowy produkt w Chinach).
Po zbiorach wyrastają gałęziaki odpowiedzialne za gromadzenie substancji zapasowych i rozbudowę karp 
Kwitnące gałęziaki szparagów to atrakcyjny pożytek dla pszczół
Trudnością przy uprawie szaragów jest niewielka dostępność środków do ochrony plantacji. Dostępnych jest tu zaledwie kilka fungicydów i herbicydów w uprawie tego gatunku.
W kolejnej części artykułu przedstawię jak szparagi w Green River są przygotowywane do sprzedaży. Jest to kolejny bardzo ważny punkt produkcji szparagów, pozwalający przygotować wypustki tak jak oczekują tego odbiorcy.
