Okres zimowy obfituje w spotkania branżowe, podczas których można dowiedzieć się o nowych propozycjach środków do produkcji warzyw. Wielu wykładowców dzieli się również swoimi spostrzeżeniami nt. możliwości optymalizacji produkcji, aby była ona bardziej opłacalna. Jednym z nich jest Hubert Tabor reprezentujący firmę Yara Poland, który niejednokrotnie gościł w ostatnim okresie na spotkaniach m.in. w podkrakowskich rejonach uprawy warzyw. Przekazał on wiele ciekawych informacji na temat aspektów związanych z żywieniem warzyw, głównie kapustnych.
Analiza to podstawa nawożenia
Hubert Tabor podkreślał, że dobór nawozów i ich ilości do nawożenia gleb powinna poprzedzić właściwie przeprowadzona analiza składu chemicznego gleby. Godną polecenia jest analiza wykonana metodą ogrodniczą, ponieważ pozwala ona określić ilość składników pokarmowych w glebie w postaci przyswajalnej przez rośliny. Ponadto, w analizie ogrodniczej zawartość minerałów jest określana w mg/dm3, tzn. w tych samych jednostkach, co podane są liczby graniczne opracowane przez zespoły instytucji naukowych. Na podstawie otrzymanych danych pod kątem zasobności gleb możliwe jest racjonalne nawożenie, tj. takie, które zapobiega zarówno niedoborom jak i nadmiarom składników pokarmowych ograniczających wielkość i jakość plonu warzyw. Prelegent nadmienił, że wśród najczęściej popełnianych błędów w kontekście pobierania prób glebowych wymienia się m.in. nieodpowiedni termin (po nawożeniu), błędny, niepełny opis próbki, zanieczyszczona laska Egnera lub szpadel, brudny worek, opieszałość w dostarczeniu próbki do laboratorium. Hubert Tabor przekonywał, że lepiej jest wykonywać analizy gleby jesienią po sprzęcie roślin, ponieważ wtedy gleba jest uboższa w składniki pokarmowe, a także łatwiej jest z reguły wejść w pole w porównaniu do gleb pobieranych na przedwiośniu.
Uwaga na wodę
Specjalista z firmy Yara polecał również analizować skład chemiczny wody wykorzystywanej do nawadniania warzyw. Jest to szczególnie ważne w uprawach, gdzie wykorzystuje się linie kroplujące, np. w tunelach foliowych, bardzo popularnych w okolicach Krakowa. Jeśli woda ma dużo żelaza, wodorowęglanów (HCO3-) albo zbyt wysokie lub zbyt niskie pH to będzie się z niej wytrącał kamień. Takie sytuacje znacznie ograniczają efektywność i żywotność systemów nawadniających. Jeśli woda do nawadniania jest wykorzystywana ze studni głębinowej to warto wykonać analizę wody, co 4-5 lat.
Przykładowe nawożenie kapusty
Przed sadzeniem rozsady kapusty, Hubert Tabor rekomendował rozsiać YaraMila Complex oraz YaraBela Nitromag, następnie 2-3 tygodnie po posadzeniu YaraLiva Nitrabor. Również po kolejnych 2-3 tygodniach polecał zastosować Unika Calcium, a przed zwarciem międzyrzędzi jeszcze raz YaraLiva Nitrabor.
Jest to klasyczny i przykładowy program nawożenia kapusty o okresie wegetacji ok. 120 dni, ukierunkowany nie tylko na wysoki plon, ale także jego jakość. Jest to podyktowane z kilku powodów.
Przedstawione zalecenia są oparte na nawozach bezchlorkowych. Warto wiedzieć, że nawóz YaraMila Complex zawiera dodatkowo siarkę. Ponadto w nawożeniu uwzględniono saletry wapniowe, w tym z dodatkiem boru, które minimalizują występowanie zaburzeń fizjologicznych, a także bardzo dobrze się rozpuszczają.
Podczas szkoleń wielokrotnie zwracał uwagę, że zarówno wapń jak i bor, jeśli znajdą się w niedoborze odpowiadają za wystąpienie zjawiska tipburnu u kapustnych. Wykładowca poinformował, że ta choroba pojawia się zdecydowanie częściej jeśli jednocześnie będzie niedobór obu tych pierwiastków. Dodał, że zdecydowana większość gleb jest uboga w siarkę i bor, a warzywa kapustne „lubią” te dwa pierwiastki, w związku z czym muszą być systematycznie dostarczane poprzez nawożenie.
Aspekty związane z nawożeniem
Ważnym czynnikiem determinującym przyswajalność składników pokarmowych jest uregulowany odczyn gleby. Hubert Tabor przypomniał, że za najbardziej optymalne pH pod tym względem dla warzyw kapustnych uważa się przedział ok. 6,4-7,2. Taki poziom tego parametru zapewnia dobre odżywienie i właściwą kondycję uprawianych roślin. Przy takim odczynie wszystkie makroelementy są dostępne dla roślin w formie przyswajalnej natomiast mikroelementy można uzupełnić poprzez nawożenie dolistne.
Ponadto zwrócił również uwagę na postaci pierwiastków zawartych w nawozach. Sztandarowy produkt firmy, YaraMila Complex zawiera fosfor w postaci orto- i polifosforanów. Ta druga forma tego pierwiastka przemieszcza się w glebie szybciej. Polifosforany są łatwiej pobierane również przy niskim odczynie. Ponadto, są dużo wolniej uwsteczniane przez związki glinu i żelaza. Należy również pamiętać, że fosfor jest mało ruchliwym pierwiastkiem przemieszczającym się średnio 3 cm w głąb gleby w ciągu roku.
Co więcej z punktu widzenia fizjologii roślin, mogą one przyswajać ten składnik pokarmowy zlokalizowany nie dalej niż w odległości 3 mm od systemu korzeniowego. To bardzo mało w porównaniu do azotu, który jest pobierany przez korzenie ze znacznie większej odległości. Stąd niezmiernie ważne jest wymieszanie nawozów fosforowych z glebą, a w okresie wegetacji podanie ich blisko systemu korzeniowego roślin.
Zachęcamy również do pobrania PDF-ów przewodnika pt. „Kapusta – przewodnik po uprawie 2024”, w którym znajdziecie aktualne rekomendacje dotyczące m.in. nawożenia tego gatunku oraz wiele innych praktycznych rekomendacji uprawowych.