Problem wywłaszczenia nieruchomości dotyka nie tylko działek przy gruntach ornych, łąkach czy pastwiskach, ale także siedlisk i zabudowań gospodarczych, co wywołuje jeszcze większe zaangażowanie emocjonalne i rodzi istotne wątpliwości co do dalszego prowadzenia gospodarstwa. Każda osoba stojąca przed widmem utraty części swojej nieruchomości pod budowę drogi chce ustalić, w jaki sposób przebiegają kolejne etapy działań administracyjnych, gdzie szukać rzetelnych informacji oraz do kogo się zgłosić z prośbą o wsparcie prawne.
Na czym polega wywłaszczenie nieruchomości pod drogę?
Wywłaszczenie to szczególna forma ingerencji administracji publicznej w konstytucyjnie chronione prawo własności. Zgodnie z przepisami jest to dopuszczalny środek, który w ściśle określonych warunkach prawnych pozwala jednostkom samorządu terytorialnego lub instytucjom państwowym przejmować nieruchomości potrzebne do realizacji inwestycji o kluczowym znaczeniu dla interesu ogółu. Może tu chodzić o budowę nowych odcinków dróg krajowych, modernizację tras wojewódzkich czy poszerzanie pasów drogowych w celu poprawy bezpieczeństwa i płynności ruchu samochodowego.
Wywłaszczenie nieruchomości pod drogę – jak przebiega?
Organy samorządowe lub państwowe, odpowiadające za realizację zamierzenia drogowego, dążą w pierwszej kolejności do pozyskania gruntu w drodze dobrowolnej umowy z właścicielem. Jeśli dochodzi do podpisania aktu notarialnego za odpowiednią cenę, nie ma konieczności wszczynania procedury wywłaszczeniowej. Kiedy negocjacje nie przynoszą rezultatu, właściwy organ administracji wszczyna formalne postępowanie wywłaszczeniowe.
Wywłaszczenie nieruchomości pod drogę – co zrobić?
Właściciel, który zostaje poinformowany o planach budowy drogi i związanej z tym konieczności przejęcia jego działki, powinien w pierwszej kolejności ustalić, na jakim etapie znajdują się prace przygotowawcze i do kiedy można prowadzić ewentualne negocjacje. W sytuacji, gdy organ administracji oferuje możliwość dobrowolnego przeniesienia prawa własności w zamian za adekwatne wynagrodzenie, warto rozważyć, czy taka forma rekompensaty jest satysfakcjonująca oraz, czy istnieje realna perspektywa zachowania spójności gospodarstwa. Kiedy rolnik uzna, że warunki oferty są nieprzydatne lub zbyt niskie w stosunku do wartości terenu, wolno mu odmówić podpisania umowy.
Wywłaszczenie nieruchomości pod drogę – czy jest jakieś rozwiązanie dla właściciela?
Osoba, która traci prawo własności w wyniku wywłaszczenia, może starać się o uzyskanie odszkodowania ustalonego zgodnie ze sporządzonym operatem szacunkowym lub w konkretnych przypadkach o przyznanie gruntów zamiennych. Takie rozwiązanie występuje w sytuacjach, gdy gospodarstwo rolnika zostaje rozdzielone w sposób znacząco utrudniający jego funkcjonowanie, a zaproponowanie innej działki o podobnym przeznaczeniu pozwala w pewnym zakresie zminimalizować negatywne skutki inwestycji. Właściciel zawsze może wejść na drogę postępowania sądowego.
