Czosnek to roślina, bez której trudno wyobrazić sobie nasze kuchnie i stoły. Dzięki walorom prozdrowotnym znalazła także zastosowanie w farmacji. Kiedy jest najlepszy okres na sadzenie czosnku? Jakie wymagania ma ta roślina? Zastosowanie kilku podstawowych zasad może pozytywnie wpłynąć na jakość i ilość plonów.
Jaką glebę lubi czosnek?
Czosnek dobrze radzi sobie w różnych warunkach klimatycznych i glebowych. Jest odporny na choroby i szkodniki, jednak naprawdę dobrze plonuje tylko jeśli zapewnimy mu odpowiednie warunki.
Czosnek lubi gleby zasobne w wilgoć, źle znosi zachwaszczenie. Potrzebuje gleb bogatych w próchnicę i żyznych, jednak niezbyt ciężkich i gliniastych. Jeśli posiadamy ziemię gorszej jakości, to nic straconego. Wtedy jednak uprawa czosnku będzie wymagała nieco większego wysiłku. Konieczne może być nawiezienie ziemi obornikiem, co wykonujemy jesienią, rok przed planowaną uprawą. Ważny jest także odczyn pH gleby, który powinien być obojętny i wynosić około 6,5-7. Gleby kwaśne będą wymagały wapnowania.
Dużo słońca i odpowiednie zmianowanie
Do uprawy czosnku można wykorzystać ziemię, na której wcześniej rosły np. rośliny motylkowe (bób, groch, fasola), ale także pomidory, zboża (z wyjątkiem owsa), trawy, koniczyny i lucerna. Powinniśmy unikać sadzenia czosnku w miejscach, w których w poprzednich 4-5 latach rosły rośliny cebulowe, ponieważ w glebie mogą występować groźne dla czosnku nicienie. Ważne też, żeby stanowiska dla tej rośliny były dobrze nasłonecznione – duża ilość słońca pozytywnie wpływa na wielkość główek.
Kiedy sadzimy czosnek?
Czosnek występuje zarówno w odmianach ozimych jak i jarych. Te pierwsze sadzimy jesienią, a drugie – na wiosnę. Sadzenie jest uzależnione od warunków pogodowych, ale przyjmuje się, że odmiany ozime sadzi się od połowy października do połowy listopada, a odmiany jare na przełomie marca i kwietnia.
Czosnek zimowy
Odmiany ozime muszą mieć czas na ukorzenienie się przed przymrozkami, jednak temperatury muszą być na tyle niskie, żeby rośliny nie zaczęły kiełkować i nie rozwinęły się zanadto, co doprowadziłoby do ich przemarznięcia zimą.
Sadzenie czosnku zimowego może być poprzedzone uprawą przedplonu roślin takich jak ziemniaki, seler, ogórki, nawożonych obornikiem w ilości ok. 30-40 t/ha. Miesiąc przed sadzeniem ziemię należy przeorać na głębokość 25-30 cm oraz przeprowadzić analizę zasobności gleby i na jej podstawie dobrać odpowiedni wysiew nawozów fosforowo-potasowych.
Czosnek sadzimy w rzędach co 25-30 cm. Na jednym zagonie zmieścimy w ten sposób 3-4 rzędy. Ząbki czosnku zimowego sadzimy na głębokości 6-8 cm, zostawiając między nimi 6-10 cm odstępu.
Czosnek wiosenny
Czosnek jary sadzi się możliwie wcześnie, gdy tylko warunki pogodowe pozwalają na rozpoczęcie prac polowych. Zbyt późne sadzenie czosnku wiosennego wpływa na zmniejszenie plonów. Przygotowanie pola rozpoczyna się jesienią od orki przedzimowej i nawożenia obornikiem. Wiosną sadzenie powinno poprzedzić kultywatorowanie i bronowanie. Czosnek jary sadzi się nieco płyciej, na głębokości około 5 cm.
W wypadku czosnku wiosennego nawozy fosforowo-potasowe dostarcza się glebie jesienią, a azotowe w dwóch dawkach na wiosnę.
Jaki czosnek wybrać do sadzenia?
Niezależnie od odmiany czosnku do sadzenia powinniśmy wybierać wyłącznie materiał z plantacji kwalifikowanych, po jego uprzednim sprawdzeniu i odrzuceniu ząbków miękkich i rozpadających się główek. Wśród odmian ozimych popularne są np. Arkus, Harnaś, Huzar, Ornak, Orlik, Zawrat, Mega, Ceves, a wypadku odmian jarych Cyryl i Jarus.
Czosnek sadzi się zwykle ręcznie, a na większym areale wykorzystuje się do tego celu specjalne sadzarki. Dokładne określenie rozstawu rzędów, pasów oraz głębokości sadzenia czosnku zależy od sprzętu, którym dysponujemy i typu gleby.
Odpowiednie dobranie stanowiska dla czosnku, pory sadzenia, nawożenia i zapewnie dostępu do wody przełożą się na wysokie plony o dobrej jakości. Zwykle to czosnek sadzony jesienią daje lepsze plony, ale oba terminy są dobre, pod warunkiem przestrzegania podstawowych zasad.
