Według prof. Carrie Huffman Wohleb specjalistki do spraw uprawy ziemniaków i warzyw z Washington State University, wiek fizjologiczny ziemniaków jest niezwykle ważny w ich uprawie. Decyduje on o tym kiedy z pąków bulwy sadzeniaków wykiełkują kiełki i ile z nich będzie pędów. Wiek fizjologiczny zazwyczaj różni się od wieku chronologicznego.
Zdaniem prof. C. Wolheb, wiek chronologiczny to liczba dni od powstania bulwy, natomiast wiek fizjologiczny odzwierciedla stan wewnątrz bulwy. Wiek fizjologiczny odnosi się do wieku wewnętrznego bulwy, ponieważ wpływają na nią zmiany biochemiczne zachodzące wewnątrz bulw. Wiek fizjologiczny postępuje z czasem tak samo jak w przypadku wieku chronologicznego, jednak duży wpływ na postępowanie tego wieku ma genetyka (cechy odmianowe), stres jak i warunki przechowywania. Prof. C. Wolheb, w swojej analizie nawiązuje do procesu starzenia się ludzi, gdzie często mamy do czynienia z ludźmi którzy nie ,,wyglądają na swój wiek”, co powodowane przez jest wiele czynników. Niektórzy ludzie wydają się znacznie młodsi – lub starsi niż są w rzeczywistości. Genetyka jest w dużej mierze odpowiedzialna za to, jak się starzejemy, ale wybory związane ze stylem życia również mogą mieć istotny wpływ na to. Powszechnie wiadomo, że stres przyśpiesza procesy starzenia w przypadku ludzi, podobnie jest u roślin.
Rośliny oddychają, aby uwolnić energię, której potrzebują do zachowania komórek. Kiedy rośliny są zestresowane, intensywniej oddychają. Wszelkie warunki zwiększające intensywność oddychania przyspieszą proces starzenia się bulw. Obejmuje to skrajne temperatury, stres związany z wilgocią, niedobory składników odżywczych, uszkodzenie przez szkodniki czy nieostrożne obchodzenie się z plonem podczas zbiorów – podaje prof. C. Wohleb. Z przeprowadzonych badań wynika, że znacznie większy wpływ na tempo starzenia się fizjologicznego bulw ziemniaków ma okres po zbiorach niż w czasie wegetacji.
U młodych fizjologicznie bulw występuje zjawisko dominacji wierzchołkowej, która zachęca do wzrostu jednego głównego pędu niż rozgałęziania się pędów. W przypadku bulw ziemniaka młodszych fizjologicznie, powstaje roślina o mniejszej liczbie łodyg, ale za to znacznie większych rozmiarów bulwy. Starsze bulwy charakteryzują się utratą wierzchołkowej dominacji. Wytwarzają wiele kiełków, które pojawiają się wcześniej. Oznacza to więcej łodyg i więcej mniejszych bulw. Starsze fizjologicznie sadzeniaki znajdują zastosowanie na wczesny zbiór, ponieważ charakteryzują się utratą wierzchołkowej dominacji. Wytwarzają wiele kiełków, które pojawiają się wcześniej. Oznacza to więcej łodyg oraz bulw, które są mniejsze niż w przypadku młodszych fizjologicznie sadzeniaków.
Wiek fizjologiczny sadzeniaków z punktu widzenia późniejszego plonu
Starsze fizjologicznie sadzeniaki zwykle wydają mniej liści i osiągają dojrzałość wcześniej niż młode fizjologicznie sadzeniaki. Starsze fizjologiczne sadzeniaki mają wyższy potencjał plonu, w przypadku wczesnych zbiorów, tam gdzie pożądana jest mniejsza wielkość bulw. Sadzenie starszych sadzeniaków może być pomocne podczas uprawy odmian, które mają tendencję do produkowania zbyt dużych bulw.
Młodsze fizjologicznie sadzeniak pojawiają się wolniej, ale produkują silniejszą roślinę o dłuższym czasie wzrostu bulw i opóźnionym dojrzewaniu. Takie sadzeniaki sprawdzają się tam, gdzie pożądane są większe rozmiary bulw i wysokie plony. Starszy materiał nasadzeniowy ma niższy potencjał wysokich plonów w długim okresie wegetacyjnym, ale rolnicy mogą ingerować w ten proces przez odpowiednie zarządzanie nawożeniem azotowym. Dodanie nawozu azotowego może częściowo przezwyciężyć skutki starzenia się i opóźnić początek starzenia się bulw.
Jak sterować wiekiem fizjologicznym
Jeśli chodzi o postarzanie sadzeniaków, możemy wykonać to poprzez podwyższenie temperatury przechowywana. Im wyższa temperatura tym tempo starzenia jest szybsze. Tak samo działają wszelkie zmiany mikroklimatyczne w przechowalni, które wywołują stres u bulw. Natomiast chcąc ograniczać proces starzenia powinno zadbać się o jak najbardziej optymalne warunki przechowywania dla danej odmiany, oraz jeśli tylko warunki na to pozwalają należy jak najwcześniej wysadzić ziemniaki do gruntu.
Źródło:https://potatonewstoday.com/
