Trzej bracia: Wojciech, Jarosław i Jacek Dubas prowadzą we wsi Biała koło Wielunia 150 ha gospodarstwo, gdzie wiodącym kierunkiem produkcji są warzywa polowe. Uprawia się tu prawie 10 gatunków, co zapewnia dywersyfikację i optymalne wykorzystanie parku maszynowego. W pierwszej części relacji z wizyty w pod wieluńskim gospodarstwie zaprezentowane zostaną uprawiane gatunki i odmiany warzyw polowych.
Struktura upraw
Największą powierzchnie upraw zajmują ziemniaki. Najczęściej pod ich plantacje przeznaczane jest około 70 ha pól, w dużej części deszczowanych. Oprócz nich uprawia się tu także marchew, która w minionym roku rosła na 20 ha, 15 ha przeznaczono pod uprawę cebuli, kolejne 10 ha to plantacja buraków. Na areale 5 ha łącznie rosła pietruszka i seler, a na około 15 ha uprawia się warzywa kapustne czyli kapustę białą, pekińską oraz pewne ilości kalafiorów. Większość płodów przeznaczona jest na sprzedaż w miesiącach zimowych i wiosennych. Gospodarstwo dysponuje chłodniami i przechowalniami mogącymi pomieścić prawie 2500 ton żywności. Sprzedażą w większości zajmuje się Jarosław Dubas.
Ziemniaki wiodącym kierunkiem
Trafiają one w dużej mierze do jednej przetwórni – część na pakownię, część do dalszej reprodukcji. Szczególnie chętnie akceptowana jest odmiana ‘Owacja ’, która charakteryzuje się podwyższoną zawartością skrobi i suchej masy. Wojciech Dubas w gospodarstwie zlokalizowanym pod Wieluniem odpowiada za wszelkie działania związane z uprawą warzyw. Podkreśla, że omawiana odmiana przyzwoicie poradziła sobie z niekorzystnym przebiegiem pogody. Poza ‘Owacją ’ mamy takie polskie odmiany jak ‘Gwiazda ’, ‘Tajfun ’, ‘Ignacy’. Uprawiamy także zachodnie, takie jak ‘Musica ’ i ‘Melody ’. Szczególne wrażenie pod kątem odporności na suszę zrobiła na mnie ‘Melody’, która musiała być desykowana we wrześniu, bo na polu wciąż było zielono – mówi Wojciech Dubas i dodaje, że to właśnie te kwatery dały rekordowe w tym roku zbiory, choć tylko nieznacznie niższą wydajność miał ‘Tajfun’, który w latach o standardowych warunkach atmosferycznych bywał najbardziej wydajny. Średni plon ziemniaka wyniósł około 40 t/ha, co należy uznać za rewelacyjny wynik przy tak niewielkich sumarycznych opadach atmosferycznych w trakcie sezonu wegetacyjnego. Na ziemniaczanych plantacjach Dubasów nie wystąpiła silniejsza niż w minionych latach presja chorobowa, choć panujące warunki pogodowe w ubiegłym sezonie były idealne do rozwoju alternariozy. Obserwacja ta ma zostać ujęta przy opracowywaniu programu ochrony upraw , który w swym gospodarstwie Wojciech Dubas przygotowuje samodzielnie. Podobnie czyni z układaniem programu nawożenia, opierając się głównie o produkty z firmy Yara z gamy YaraMila Complex i Viking, uzupełniając je solą potasową i nawozami z zawartością siarki w razie potrzeby. Przyznaje, że chemia to jego ulubiona dziedzina nauki, więc opracowywanie programów i weryfikacja ich działania sprawia mu przyjemność.
Marchew – opłacalna uprawa
Jest to drugi najważniejszy gatunek uprawiany w gospodarstwie Dubasów. Uprawiane są średnio wczesne i późniejsze uprawy. Stąd konieczność przeznaczania pod nie wyłącznie nawadnianych kwater. Pogłębiająca się od wiosny susza sprawiła, że spodziewano się problemów ze wschodami. Aby im przeciwdziałać, zdecydowano zwiększyć zagęszczenie do poziomu 1,4 mln nasion na 1 ha, choć zwykle wysiewano 1,2 mln. Okazało się jednak, że przy intensywnym nawadnianiu wschody przebiegły pomyślnie, lecz rośliny wykształciły drobniejsze korzenie. Najwcześniejszą odmianą spośród gamy zasiewanych tu marchwi jest ‘Musico F1’, choć Wojciech Dubas bardzo ceni także odmianę ‘Bolero F1’. Jest niby nieco późniejsza, ale za to wyborne kiełkowanie właściwie bez względu na pogodę i temperaturę oraz siła wzrostu sprawia, że goni inne odmiany – mówi z uznaniem Wojciech Dubas. Z późniejszych odmian także wysiewane są te, które znajdują się w gamie firmy Hazera. Mowa tu o ‘Maestro F1’, ale także nowe odmiany ‘Melodio F1’, ‘Octavo F1’ i ‘Volcano F1’. ‘Maestro F1’ jest może bardziej krucha, ale ma za to bardzo ładny korzeń, gładki, doskonały do mycia. Bardzo interesująca jest za to odmiana ‘Octavo F1’, która doskonale się przechowuje, bez przebarwień, a odpad po przechowywaniu jest bardzo niewielki. Jest też bardzo ciekawa w uprawie. Korzeń nie pęka przy zbiorze mechanicznym, nać jest mocna i odporna na przymrozki, podobnie jak w przypadku ‘Volcano F1’. Nawet jeśli wystąpiły w nocy temperatury w granicach -5, -6 stopni Celsjusza, to po odczekaniu jednego dnia można spokojnie przystępować do zbiorów – twierdzi Wojciech Dubas. Cała wyprodukowana marchew trafia na świeży rynek. W 2015 roku nie wystąpiły żadne niespodziewane problemy ze zdrowotnością marchwi, zwłaszcza, że trzy późniejsze odmiany cechują się podwyższoną odpornością na alternariozę naci, co stanowi dodatkową zachętę do jej uprawy. Późniejsze terminy zasiewów dają też możliwość przeprowadzenia zabiegów w celu poprawy struktury gleby. Stosowanym przedplonem jest żyto, które jest mulczowane w maju, a dopiero potem następuje siew. Sprawia to, że ziemia jest bardziej chłonna, przy deszczowaniu nie tworzą się zastoiska wodne, a zabieg ten może być wykonywany rzadziej.
Uprawy cebuli dziś i w przyszłości
Uprawia się ją z myślą o przechowalnictwie. Nasiona także i w tym przypadku dostarcza firma Hazera. Wiodącą odmianą jest ‘Centro F1’, która w warunkach gospodarstwa sprawdza się najlepiej. Nieco mniejsze areały zajmują kwatery ‘Firmo F1’ i ‘Dormo F1’. Nie mamy ziemi na cebulę. Gdybyśmy mieli lepsze gleby, z pewnością areały tego gatunku byłyby większe. ‘Centro F1’ to odmiana o silnym systemie korzeniowym, lepiej wykorzystuje stanowisko na którym rośnie, a przez to nie jest aż tak wymagająca. Chciałbym w przyszłości uprawiać więcej tego warzywa – przyznaje Wojciech Dubas. W 2015 roku testowane były też na mniejszym areale cebule w typie hiszpańskim i amerykańskim. Najlepsze, bardzo obiecujące efekty dało doświadczenie w odmianach ’Valentino F1’ , ‘Meranto F1’ i ‘Frontino F1’.
Inne warzywa polowe
Buraki ćwikłowe są wysiewane na stanowiskach po facelii. Stosuje się je w ilości ok. 450 000/ha. Po zbiorze warzywa są przechowywane w kopcach, a dopiero w wolnych chwilach wybierane i kierowane do sortowania. Wiodące odmiany pochodzą z gamy Bejo Zaden. Mowa tu o odmianach ‘Wodan F1’ i ‘Action F1’. Testowane są także odmiany o wydłużonych korzeniach. Buraki wykazały się doskonałą zdrowotnością, problemem było jedynie zachwaszczenie w początkowym okresie wzrostu. Uprawiane są także letnie kalafiory, choć pełnią raczej funkcję uzupełniającą. Trafiają na świeży rynek. Pierwszą odmianą kapusty, która wydaje plon jest ‘Balbro F1’, następnie ‘Attraction F1’oraz ‘Rinda F1’. Wśród odmian jesiennych wyróżnić należy ‘Lion F1’ i ‘Zoltan F1’. Wybierając odmiany kapusty kieruję się podatnością na zasiedlanie przez wciornastki. Przygotowując stanowiska pod odmiany do przechowania bardzo silnie koncentruję się z kolei na optymalnym wapnowaniu. Wysokie pH sprawia także, że mniejsze jest ryzyko wystąpienia kiły – mówi Wojciech Dubas.
W kolejnej części relacji przedstawione zostaną rozwiązania maszynowe w zakresie uprawy oraz przygotowania warzyw do sprzedaży stosowane w gospodarstwie Dubasów.
