Turkuć podjadek (Gryllotalpa gryllotalpa) jest owadem związnym z glebą, która stanowi jego naturalne środowisko. Tam spędza większość swojego życia, rozmnaża się, odżywia i buduje swój dom. Choć turkuć podjadek uważany jest za szkodnika wielu upraw ogrodniczych to jednak pełni tez pożyteczną rolę.
Sam wygląd i nazwa tego owada brzmi dość tajemniczo. Bezpośrednie tłumaczenie nazwy łacińskiej oznacza bowiem nic innego jak „kretoświerszcz”. W sumie nie można się nie zgodzić – z wygląda przypomina faktycznie dużego świerszcza a stylem życia podobny jest do kreta.
Czy turkuć podjadek zawsze jest szkodnikiem?
Większość ogrodników kojarzy turkucia podjadka ze szkodliwym działaniem na rośliny. Warto jednak wiedzieć, że jest on drapieżnikiem – poluje na inne organizmy żyjące głównie w glebie. To dzięki temu jest dla ogrodników pożyteczny, bo może zjadać np. larwy drutowców, pędraków, gąsienice rolnic, ślimaki i wiele innych. Mało kto wie, ale turkucie (zwłaszcza młode osobniki) dobrze pływają, zatem w oczkach wodnych, stawach pomagają ograniczać niektóre szkodliwe owady jakie się tam namnażają. Turkucie jako doskonałą przynętę na ryby (głównie sumy) zna chyba większość wędkarzy. Turkuć zaliczany jest do gatunków pożytecznych w ogrodach o ile nie występuje masowo.
Oprócz tego że turkucie zjadają wiele szkodliwych owadów obecnych w glebie biorą też udział w napowietrzaniu gleby i regulowaniu stosunków wodnych. Kopiąc swoje podziemne korytarze i schrony przecinają kapilary powodujących nadmierne parowanie wody.
Nie da się jednak ukryć tego mniej przyjezdnego działania turkucia na rośliny. Odżywia się on również podziemnymi organami roślin uprawnych oraz dziko rosnących. Zjada korzenie, kłącza, bulwy, cebule itp. Objawia się to więdnięciem i zamieraniem roślin, zazwyczaj placowo w określonych punktach. Warto wiedzieć, że część uszkodzeń upraw nie wynika z tego, że owad jest głodny, ale z jego biologii.
Turkuć podjadek to owad długowieczny
Samice po kopulacji na przełomie maja i czerwca składają jaja do gleby na głębokość do 30 cm. Na wylęg larw wpływa temperatura otoczenia. Jeżeli samica „uzna”, że będzie im za zimno, zatem w trosce o potomstwo co robi? – wycina nad gniazdem wszystkie rośliny i wówczas powstają puste place. Jak wiadomo gleba nieokryta roślinnością nagrzewa się o wiele szybciej W ten oto sposób samica wpływa na szybszy i lepszy rozwój jej młodych. W gnieździe może być nawet do 200-300 sztuk. Takie puste place na grządkach to z jednej strony strata dla ogrodników, ale z drugiej strony turkuć sam pokazuje, gdzie owad ma gniazdo. Można wówczas takie gniazda rozkopać i usunąć. Wylęgłe po około 21 dniach z jaj larwy początkowo pozostają w gnieździe pod opieką samicy. Następnie zaczynają budować własne chodniki, w których żerują. Pod koniec lata, larwy schodzą na większą głębokość, gdzie zimują razem z dorosłymi.
Sam owad żyje do 4 lat, natomiast jego rozwój od jaja do osobnika dorosłego trwa do 3 lat. Stadium zimującym są osobniki dorosłe i larwy zakopane w glebie na głębokości do 60-80 cm. Wiosną (zwykle od kwietnia) owad budzi się z diapauzy (spoczynku) i migruje w wierzchnie warstwy gleby, gdzie wznawia żerowanie. W tym czasie dorosłe owady poszukują pary i kopulują ze sobą.
Turkucie grzebią bardzo rozległe systemy korytarzy w ziemi. Jeden turkuć potrafi stworzyć aż 30 m tuneli w ciągu sezonu.
Korytarze tworzone przez turkucia podjadka są umieszczone na wysokości około 5 cm pod powierzchnią ziemi. A to oznacza, że w czasie swojego kopania turkuć uszkadza ich korzenie. Na dodatek podgryza je i podjada (stąd polska nazwa owada). To szybko prowadzi do obumarcia całej rośliny.
Co lubi, a czego nie turkuć podjadek?
Owad najbardziej lubi żyzne podłoże, wilgotne i próchnicze. Często pojawia się tam, gdzie stanowisko zostało nawiezione naturalnym obornikiem lub kompostem Czasami owady żerują także w kompostowniku lub miejscach składowania obornika. Wraz z nimi mogą trafić na pola uprawne. Bardzo często turkucie można znaleźć na trawniku. Turkucia można spotkać na glebach lekkich, z próchnicą, w ogrodach przydomowych, działkowych, w inspektach i tunelach – głównie na stanowiskach nasłonecznionych.
Turkuć podjadek ma wielu naturalnych wrogów. Stanowi pożywienie dla kretów, kun i kotów oraz jeży. Obecność tych stworzeńmmoże być pożądana wtedy gdy chcemy się pozbyć turkucia podjadka z ogrodu lub plantacji.
Jak pozbyć się turkucia podjadka z uprawy?
Gdy turkuć podjadek stanowi już poważny problem konieczne może być jego pozbycie się z uprawy. Dobrym sposobem może być wykonanie pułapki z obornika. Należy wówczas jesienią wkopać koński obornik w jednym, lub kilku, miejscach w ziemię, na głębokość około 80 – 90 cm, po czym systematycznie sprawdzać czy turkuć nie wybrał sobie tego miejsca na przezimowanie. Najlepiej przeprowadzać kontrolę co 2 tygodnie, aż do zamarznięcia ziemi oraz wczesną wiosną, gdy tylko podłoże rozmarznie. Pozytywne efekty dają też zabiegi uprawowe z wykorzystaniem brony aktywnej, talerzówki lub glebogryzarki.
