Podczas tegorocznego Dnia Otwartych Drzwi Instytutu Ogrodnictwa, który przypadł na 23 lipca, można było zapoznać się z szeregiem doświadczeń polowych, prowadzonych w różnych gatunkach warzyw. Jedno z nich dotyczy strategii stosowania herbicydów w uprawie cebuli z siewu, co omawiał dr Zbigniewa Anyszka z Pracowni Herbologii IO.
Ochrona cebuli przed chwastami jest trudna i wymaga doboru odpowiednich środków chwastobójczych do warunków siedliskowych i występującego zachwaszczenia. Po siewie cebuli dopuszcza się stosowanie substancji aktywnej pendimetaliny, w postaci takich środków jak: StompAqua 455 CS, Pendigan 330 EC i in., a przed wschodami środków zawierających glifosat. Wszystkie plantacje cebuli w okresie przedwschodowym chronione są w ten sam sposób, nie ma więc możliwości doboru herbicydów do struktury zachwaszczenia. Ograniczone możliwości stosowania herbicydów przed wschodami cebuli zmuszają producentów do zwrócenia szczególnej uwagi na zabiegi powschodowe, a zwłaszcza na stosowanie mieszanin różnych herbicydów.
Prowadzone obserwacje wskazują, że stosowanie właściwie dobranych mieszanin herbicydów w ochronie cebuli jest uzasadnione i potrzebne bowiem nie ma jednego środka powschodowego, który by pozwolił utrzymać plantację bez chwastów przez długi okres czasu, aż do zbioru. Mieszaniny powinny być tak dobierane by wydłużyć zarówno czas działania jak też zwiększyć zakres zwalczanych gatunków chwastów. Zdaniem prowadzącego doświadczenie najlepszym rozwiązaniem w ochronie cebuli jest zastosowanie po wschodach mieszanin w dawkach dzielonych, w kilku terminach, tak by wydłużyć okres ich działania bezpośredniego i zarazem zminimalizować negatywny wpływ herbicydów na wzrost cebuli. Jednym z ważniejszych herbicydów w uprawie cebuli jest oksyflurofen, który stanowi substancję aktywną takich preparatów jak Goal 480 SC czy Galigan 240 EC. Polecany jest do stosowania w fazie 3-4 liści cebuli w jednej dawce, ale zdecydowanie lepiej jest zastosować ten środek znacznie wcześniej, od fazy 1-2 liści, w niskich dawkach. Obecnie zalecane są też mieszaniny Galiganu 240 EC z chloroprofamem (Criptic 400 WC) lub środków zawierających oksyfluorofen w ilości 480 g/l (np. Goal 480 SC, Flurofen 480 SC) z chlopyralidem (Lontrel 300 SL). W doświadczeniu prowadzonym w Instytucie przebadano mieszaniny takich herbicydów jak: oksyfluorofen + bromoksynil; oksyfluorofen + pirydat; oksyfluorofen + prosulfokarb; bromoksynil + pirydat. Wymienione mieszaniny stosowano w trzech zabiegach, w niskich dawkach, począwszy od 1-2 liści cebuli lub w nieco wyższych dawkach w dwóch zabiegach, począwszy od 2-3 liści cebuli. W metodzie obejmującej 3 zabiegi, w każdym stosowano pełne mieszaniny lub sam oksyfluorofen w pierwszym zabiegu i mieszaniny w dwóch kolejnych. W przypadku dwóch zabiegów w pierwszym stosowano sam oksyfluorofen, a mieszaninę w drugim zabiegu. Takie sposoby stosowania herbicydów zapewniały bardzo dobre zniszczenie chwastów i były selektywne dla cebuli. Uszkodzenia roślin cebuli nie występowały lub pojawiały się w mniejszym stopniu niż po użyciu samych herbicydów w wyższych dawkach.
Obecnie w trakcie rejestracji są środki oparte na takich substancjach jak bromoksynil czy prosulfokarb, które będą dopuszczone do stosowania m.in. w dawkach dzielonych. Zaletą stosowania mieszanin herbicydów jest przede wszystkim poszerzenie spektrum zwalczanych chwastów – pod warunkiem, że dawki i termin stosowania są właściwie dobrane do warunków pogodowych i fazy wzrostu cebuli – podkreślał dr Z. Anyszka. Przypomniał również, że w przypadku cebuli bardzo ważna jest kondycja samych roślin, a w zasadzie stopień ich pokrycia warstwą wosku, które chronią je przed negatywnym działaniem herbicydów. Kolejną możliwością ochrony chemicznej jest stosowanie herbicydów metodą mikro dawek, gdzie ilość stosowanych środków chwastobójczych redukuje się do kilkudziesięciu ml/g na ha, równocześnie zwiększając ich częstotliwość stosowania (co 3-4-5 dni). To pozwala, przy zastosowaniu środków o działaniu kontaktowym, niszczyć chwasty w bardzo wczesnych fazach ich wzrostu. Taka strategia jest przydatna w uprawie cebuli, okazuje się również bardzo skuteczna w ochronie marchwi z zastosowaniem takich substancji jak metrybuzyna (Sencor 600 SC) czy linuron (np. Linurex 500 SC).
