Platforma Sygnalizacji Agrofagów – użyteczne narzędzie nie tylko na czasy pandemii

Od 1 marca 2020 roku Platformę Sygnalizacji Agrofagów odwiedziło ponad 30 000 osób. Największy wzrost popularności odnotowano w maju, kiedy witrynę www.agrofagi.com.pl odwiedziło 11,5 tys. osób, ponad 2 tysiące więcej niż w kwietniu. Dane te dowodzą, że polscy rolnicy poszukują rzetelnych, a przede wszystkim aktualnych informacji na temat potencjalnych zagrożeń dla ich upraw.

350 punktów obserwacyjnych w całej Polsce to poważne zaplecze informacyjne, dzięki któremu każdego roku na Platformie Sygnalizacji Agrofagów pojawia się blisko 1 000 informacji o stwierdzonych zagrożeniach dla upraw rolniczych. Monitorowaniem objętych jest 6 upraw (pszenica ozima, rzepak ozimy, kukurydza, burak cukrowy, ziemniak, bobowate grubonasienne). Pszenica ozima, rzepak ozimy i kukurydza to najczęściej obserwowane przez zespół sygnalizatorów plantacje.

„W tym roku mieliśmy sytuację podwójnie wyjątkową. Z jednej strony aktywność agrofagów była większa niż zazwyczaj lub zaczynała się wcześniej, gdyż praktycznie nie było zimy, z drugiej – z powodu pandemii platforma okazała się bezpiecznym narzędziem transferu wiedzy” – mówi dr hab. Anna Tratwal, kierownik Zakładu Monitorowania i Sygnalizacji Agrofagów w Instytucie Ochrony Roślin – PIB w Poznaniu, profesor IOR – PIB, zarządzająca platformą. „Ponad 20% użytkowników Platformy Sygnalizacji Agrofagów to osoby, które w tym czasie odwiedziły naszą stronę co najmniej dwukrotnie. To dowód, że pozyskane tu informacje były przydatne” – podkreśla.

Poza wynikami systematycznych obserwacji, w okresie od marca do lipca zamieszczane były dodatkowe komunikaty o stwierdzonych zagrożeniach dla upraw. Najwięcej komunikatów Platformy Sygnalizacji Agrofagów dotyczyło upraw rzepaku oraz zbóż, które w różnym stopniu atakowane były przez agrofagi w okresach wiosennej suszy i późniejszych nadmiernych opadów atmosferycznych. Informacje takie pojawiają się cyklicznie, uzupełniając prowadzoną w terenie sygnalizację dla stale monitorowanych punktów.

W związku z ograniczeniami w dostępie do środków ochrony roślin, które wynikały z ogólnoświatowej epidemii koronawirusa i przerw w imporcie substancji czynnych produkowanych w większości w Azji, trzeba było dostosować do obecnej sytuacji także metodyki integrowanej produkcji i metodyki integrowanej ochrony roślin udostępniane na platformie. Obecnie na stronie zamieszczone są: metodyki integrowanej produkcji (ok. 150), metodyki integrowanej ochrony (z podziałem na wersje dla rolników i doradców) oraz „Poradniki Sygnalizatora”.

Liczba odwiedzających Platformę Sygnalizacji Agrofagów nie odzwierciedla jej rzeczywistego wpływu na polskie rolnictwo. Ze strony bowiem w dużej mierze korzystają również doradcy rolni, którzy następnie tę wiedzę przekazują dalej.

„Trudno jest oszacować, do ilu rolników trafia wiedza przekazywana przez doradców, jednak z pewnością odsetek ich jest wysoki. Dlatego nie będzie nadinterpretacją stwierdzenie, że Platforma Sygnalizacji Agrofagów faktycznie pomaga prowadzić rolnictwo oparte na integrowanej ochronie roślin, i że należy tę formę bezpośredniego transferu informacji upowszechniać i rozwijać, tak aby była jeszcze bardziej dostępna” – dodaje dr Anna Tratwal, zarządzająca Platformą Sygnalizacji Agrofagów.

Według dr hab. Henryka Ratajkiewicza z Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, Platforma Sygnalizacji Agrofagów niewątpliwie dobrze służy rolnikom i ogrodnikom w osiągnięciu lepszych wyników w produkcji, ponieważ jest bardzo użytecznym narzędziem stworzonym do realizacji założeń integrowanej ochrony roślin, wynikających z rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi (z dnia 18 kwietnia 2013 r.) w sprawie wymagań integrowanej ochrony roślin, a także Krajowego Planu Działania na rzecz ograniczenia ryzyka związanego ze stosowaniem środków ochrony. Na podkreślenie zasługuje zwłaszcza to, że Platforma Sygnalizacji Agrofagów obejmuje całościowo zagadnienia dotyczące ochrony roślin uprawnych i udostępnia je w jednym miejscu. Powstała dzięki zaangażowaniu i dobrej współpracy wielu instytucji naukowych oraz branżowych, co niewątpliwie gwarantuje profesjonalizm i podnosi jej prestiż. Dostarcza więc rolnikom i zainteresowanym partnerom cennych informacji z zakresu szeroko pojętej integrowanej produkcji i ochrony upraw rolniczych i ogrodniczych. Platforma jest na bieżąco aktualizowana, a w zakresie sygnalizacji agrofagów i systemów wspomagania decyzji dostarcza narzędzi, które dają możliwość oceny sytuacji fitosanitarnej dla konkretnych lokalizacji. Takie działania i łatwo dostępna wiedza przyczyniają się do poprawy rentowności produkcji rolniczej na poziomie gospodarstwa, a wykonywanie zabiegów z użyciem środków ochrony roślin staje się coraz bardziej racjonalne.

Platforma Sygnalizacji Agrofagów (www.agrofagi.com.pl/) to portal stworzony przez Instytut Ochrony Roślin – Państwowy Instytut Badawczy w Poznaniu we współpracy z Instytutem Ogrodnictwa w Skierniewicach oraz Instytutem Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa – Państwowym Instytutem Badawczym w Puławach. Narzędzie to umożliwia wszystkim zainteresowanym jednostkom administracji państwowej, jednostkom doradczym, naukowym, jak również firmom i organizacjom branżowym oraz rolnikom szeroką i spójną współpracę w obszarze ochrony roślin.