W dniu 17 stycznia w Cieślinie k. Inowrocławia odbyło się pierwsze spotkanie z cyklu „Cebula bez tajemnic w przechowalni” zrealizowane w ramach projektu Elite Onion Club by Hazera. Jego głównym organizatorem była firma Hazera Poland, a swój wkład wniosły także BASF, ADOB, Omnivent i Delphy. W spotkaniu udział wzięło 136 plantatorów.
Sytuacja na rynku cebuli
Spotkanie otworzyła Renata Jankowska, Dyrektor Generalny Hazera Polska. Powitała wszystkich gości i przedstawiła agendę spotkania. Następnie głos oddała Piotrowi Maniście, który mówił o aktualnej sytuacji na światowym i europejskim rynku cebuli. Najwięcej cebuli produkuje się w Azji. Kontynent ten produkuje cebule jednak wyłącznie na rynek wewnętrzny, gdyż konsumpcja tego warzywa w Azji jest bardzo powszechna. W Europie cebule uprawia się na 253 tys. ha, podczas gdy światowy areał produkcji cebuli to około 2,4 mln ha. Plony w UE w 2016 roku wyniosły ok. 6,01 mln ton, a więc o 9% więcej niż w poprzednim sezonie. Spory wzrost, bo ok. 30% odnotowali hiszpańscy producenci. Podobna sytuacja miała miejsce we Włoszech. W Holandii wolumen produkcji nie zmienił się, choć areał upraw wzrósł o 4%. Odpowiadała za taki stan rzeczy przede wszystkim mało korzystna aura, ograniczająca plonowanie cebuli w tym kraju. Należy jednak przyznać, że jakość uzyskanego plonu jest dobra. Kaliber jest większy niż w poprzednim sezonie i póki co zapasy dobrze się przechowują. W 2016 roku, choć liderem produkcji była Hiszpania, to właśnie Holandia wyeksportowała najwięcej cebuli, bo blisko 1,2 mln ton. Przewiduje się, że do 2050 roku areał uprawy tego gatunku w Holandii podwoi się i wyniesie prawie 70 tys. ha. Co ciekawe obecne dane wskazują, że wzrost produkcji jest dziełem tej samej liczby producentów. Holendrzy produkują 2% z 65 mln t światowej produkcji – mówił Piotr Manista komplementując producentów z kraju tulipanów oraz organizację rynku cebuli, a zwłaszcza zdolności sprzedażowe. W 2016 roku ponad 100 holenderskich misji handlowych usiłowało znaleźć rynki zbytu na całym globie. Działania te wspierane są mocno przez rząd i przynoszą bardzo dobre efekty holenderskim importerom.
Ceny osiągane za cebule w Holandii w ostatnich sezonach były bardzo różne. Wahały się w zakresie 8-25 eurocentów/kg. Obecnie można obserwować pewne trudności w osiąganiu zadowalających cen, a z doniesień handlowców wynika, że na rynku dominują stawki z przedziału 10-14 eurocentów/kg.
Odmiany cebuli na 2017
Aby odpowiednio dobrać odmianę trzeba określić rynek docelowy, na którym mają one być zbywane. Poza miejscem sprzedaży należy także ustalić jej czas. Niektóre odmiany lepiej sprzedawać bezpośrednio z pola, inne nadają się do długiego przechowywania.
Istotne kryteria wyboru to odporność odmiany na choroby, czy typ używanych nasion. Mogą być naturalne zaprawione fungicydem, można też nabyć nasiona precyzyjne także zabezpieczone zaprawą fungicydową. Istnieje także możliwość zakupu nasion precyzyjnych zabezpieczonych zaprawą fungicydową i insektycydem Mundial. Inną opcją jest możliwość zamówienia nasion zaprawionych fungicydem, podkiełkowanych, jakie oferuje Hazera. Ich stosowanie pomaga uzyskać wschody już po 7 dniach. To samo stadium rozwoju cebuli w jednym czasie ułatwia ochronę herbicydową plantacji. Do wyboru są także odmiany heterozyjne i ustalone.
Typ cebuli ma znaczenie
Cebule w typie hiszpańskim mają silny system korzeniowy, dzięki czemu nawet bez nawadniania cechują się silnym wigorem. Trzeba też pamiętać, by nasiona odmian w typie hiszpańskim wysiewać po 10 kwietnia. W sprzyjających warunkach ten typ cebuli daje największe plony niż typowe rijnsburgery. Zebrane cebule nadają się do krótkiego przechowywania, maksymalnie do stycznia. Maja słabszą łuskę i w uprawie w Polsce istnieje też ryzyko wybijania w pędy kwiatowe. Odmianą w typie hiszpańskim jest Valentino F1. Wykształca duże cebule, o średnicy 8-10 cm. Można je przechowywać do końca grudnia. To odmiana przeznaczona na przemysł, zalecane zagęszczenie w uprawie w takim celu to 2,5 jednostki/ha. Nową odmianą, która jeszcze w zeszłym roku nie była w sprzedaży, jest Frontino F1. Jest nieco późniejsza, i ma mocniejsza łuskę, bardziej brązową niż poprzednio omawiana odmiana. Cechuje ją duża tolerancja na różowienie korzeni. Może być uprawiana na obieranie.
Cebule w typie amerykańskim nie maja takiego wigoru jak odmiany typu hiszpańskiego. Ich zaletą jest odporność na choroby odglebowe, gdyż wykształcają silnie rozwinięty system korzeniowy. Odmiany typu amerykańskiego można przechowywać średnio o 2 m-ce dłużej niż poprzednio omawianą grupę. Mają jednak słabszą łuskę niż cebule w typie rijnsburger. Odmianę Carlos F1 można przechowywać do lutego, ma jasną łuskę.
Meranto F1 ma okres wegetacji ok. 120 dni. Daje wysokie plony, cechuje ją dobra zdrowotność. Zaletą jest duże wyrównanie. Średnice maksymalnie dochodzą do 10 cm. Odmiana Rhino F1 także w tym roku pojawi się w sprzedaży, choć póki co, na ograniczoną skale. Daje ona bardzo dobre plony. Cebule maja pojedynczy stożek wzrostu, więc będzie można produkować z niej krążki. Także przechowywać można ją do lutego. Szczypior jest mocny, system korzeniowy także, więc odmiana powinna nieźle radzić sobie z chorobami odglebowymi.
Odmiany w typie rijnsburger są najlepiej przystosowane do polskich warunków klimatycznych. To odmiany długiego dnia. Można je wysiewać w końcu marca, nie ma ryzyka wybijania w pędy kwiatowe. Łatwo jest je chronić przed chorobami. Pozwalają na długie przechowywanie i pozyskanie wysokiego plonu suchej masy.
Centro F1 to odmiana średnio wczesna, której cebule są twarde, wyrównane i z pojedynczym stożkiem wzrostu. Poleca się ją do bardzo długiego przechowywania, nawet do czerwca-lipca. Plonuje niezawodnie. Dormo F1 to odmiana średnio późna. Jej łuska jest mocna, żółtobrązowa. System korzeniowy jest silny, więc rośliny cechują się dobrym wigorem. Cebule są twarde, można je składować luzem.
Odmiana Firmo F1 wchodzi na polski rynek. Ma silny system korzeniowy i dobre wyrównanie. W dobrych warunkach jej potencjał plonotwórczy jest bardzo wysoki. Wysiewać można ją w wyższych zagęszczeniach, ponad 3 jednostki/ha. Udział suchej masy przekracza 12%. Badania prowadzone w latach 2010-2015 w Holandii wykazały, że najtwardszą odmiana jest Dormo F1 – 107%, drugą Firmo F1 – 104% i Centro F1 – 103% średniej twardości 15 badanych odmian.
Odmianą genetycznie odporną na mączniaka w ofercie Hazery jest Santero F1. Można ją polecić do produkcji ekologicznej. Póki co, nie była jeszcze uprawiana w Polsce. Cebulą w typie Rijnsburger, ale z czerwoną łuską jest Retano F1. To odmiana średnio wczesna. Można ją długo przechowywać, do kwietnia-maja. Cechuje ją dobre wybarwienie. Łuska mocna, cienka szyjka.
