W ramach Agro Akademii BASF odbywającej się w dniach 30-31 stycznia 2018 roku rozmawiano o wielu aspektach uprawy pomidorów. Bardzo ważnym zagadnieniem jest utrzymanie plantacji w dobrej kondycji. Ochrona pomidora gruntowego była tematem prelekcji Macieja Wity z firmy BASF. Dla usystematyzowania przekazanych informacji, podzielił ją na etapy.
Pierwszy krok – właściwe zmianowanie
Prelegent poinformował, że szczególnie istotne jest zachowanie 3-4 letniej przerwy w uprawie psiankowanych na tym samym stanowisku. To obniża presję chorób pomidora. O właściwym zmianowaniu często się mówi omawiając uprawę warzyw, ale niewiele jest tak wrażliwych gatunków na monokulturę jak pomidor gruntowy. Jeśli we własnym zakresie realizowana jest produkcja rozsady, to też tylko na podłożu wolnym od patogenów. Dobremu przygotowaniu kwatery sprzyja także głęboka, rzetelnie wykonana orka jesienna. Aby dobrze przygotować kwaterę pod uprawę pomidora, warto wybrać pole mając na uwadze zabiegi herbicydowe wykonane w ostatnich dwóch latach. Niektóre substancje długo zalegające w glebie mogą uszkodzić rośliny. To dotyczy także obornika, którym nawozi się pole. Pozostałości herbicydów w słomie mogą zniszczyć kwaterę pomidorów gruntowych. Aby uzupełnić precyzyjnie zawartość składników pokarmowych w glebie bezwzględnie warto co roku wykonać analizę chemiczną gleby metodą ogrodniczą.
Drugi krok – skuteczna walka z chorobami grzybowymi
Istotne jest umiejętne radzenie sobie z chorobami grzybowymi atakującymi pomidory. Szczególnego znaczenia nabiera ochrona przed alternariozą, septoriozą, antraknozą czy zarazą ziemniaka. Zawsze niebezpieczna jest szara pleśń. Alternarioza występuje w uprawach najczęściej od połowy czerwca, atakując najpierw przede wszystkim liście starsze. Jednak przy dużej presji objawy można zaobserwować także na pędach i owocach, a nawet na młodych roślinach. Patogen do rozwoju potrzebuje ciepłej, suchej pogody. Antraknoza to choroba wyrządzająca najwięcej szkód owocom pozostającym długo na polu. Optymalna pogoda dla rozwoju choroby to temperatura 20-25 stopni. W dobrze chronionych plantacjach, choroba w zasadzie nie występuje. Zaraza ziemniaka to bardzo poważny problem. Atakuje ona najpierw liście, potem pędy, a w końcu owoce. Charakterystyczny objaw to jasny nalot. Pojawia się zwłaszcza wtedy, gdy wzrasta wilgotność a temperatura nie jest wysoka. Dalego plantacje warto lustrować rankiem. Dla uzyskania dobrej ochrony szalenie ważne są zabiegi zapobiegawcze.
Trzeci krok – rozwiązania dostosowane do aktualnej sytuacji
Sztuka skutecznej ochrony pomidorów polega również na właściwym podejmowaniu decyzji. W portfolio BASF jest wiele preparatów służących do skutecznej ochrony pomidorów przed różnymi zagrożeniami. W tym szerokim gronie prelegent uwagę zwrócił na preparat Orvego® 525 SC. Jest to mieszanina dobrze znanej producentom substancji aktywnej jaką jest dimetomorf oraz nowej, o odmiennym mechanizmie działania – Initium®. Dzięki niej produkt jest bardzo skuteczny. Niestety, w związku z wzmożonym zainteresowaniem w całej Europie, w Polsce jego dostępność może być ograniczona. Zamówienia warto zatem składać już teraz. Jest to produkt, który najskuteczniej działa przeciw zarazie ziemniaka o ile stosowany jest zapobiegawczo. Okres karencji w przypadku pomidora trwa zaledwie 1 dzień. W doświadczeniu skuteczność tego produktu wyniosła 87%, o 2% więcej niż w kontroli, gdzie stosowany był inny produkt. Signum 33 WG to preparat na bazie 2 substancji chemicznych. Dzięki temu bardzo szerokie jest spektrum zwalczanych chorób, wysoka jest też skuteczność. Preparat ten posiada bardzo szerokie rejestracje, które ostatnio zostały jeszcze dodatkowo rozszerzone. Zwalcza on w uprawie pomidora przede wszystkim alternariozę, ale także zarazę ziemniaka jeśli jej presja nie jest zbyt silna. Preparat ten wykazuje także silny wpływ fizjologiczny. Owoce po wykonaniu zabiegu osiagają wyższy wskaźnik Brix. Zabieg warto wykonać w czasie, gdy owoce zaczynają się wybarwiać. Okres karencji trwa tu 3 dni. Po zabiegu w owocach zwiększa się także zawartość likopenu. Cabrio® Duo 112 EC zwalcza zarazę ziemniaka, alternariozę i antraknozę. W każdym przypadku skuteczność tego preparatu przekracza 80%. Zalecana dawka to 2 – 2,5 l/ha. Produkt wykazuje też działanie przeciw bakteryjnej cętkowatości pomidora, gdyż wzmacnia skuteczność stosowanych preparatów miedziowych.
Czwarty krok – rotacja preparatów z substancjami aktywnymi z różnych grup
Ważne, zwłaszcza w ujęciu wieloletnim, dla utrzymania wysokiej zdrowotności plantacji jest umiejętne rotowanie stosowanych preparatów o odmiennych mechanizmach działania. Ważne jest także stosowanie wyłącznie dozwolonych mieszanin preparatów i nawozów. Czasem połączenie różnych preparatów, choć pozornie prowadzi do oszczędności czasu i pracy, to jednak może być niebezpieczne dla roślin, bądź prowadzić może do redukcji skuteczności działania któregoś z użytych w mieszaninie elementów.
Ochrona pomidora gruntowego i Zdrowe Pole
Maciej Wita poinformował też o systemie Zdrowe Pole. To program realizowany przez BASF Polska, który ostrzega rolników o zagrożeniach dla zdrowotności upraw. Raz w tygodniu otrzymują oni mailowy raport o patogenach i tym jak im przeciwdziałać. BASF rozlokował kilkadziesiąt stacji patogenicznych w całym kraju. Dzięki temu zarejestrowani producenci otrzymują raport z urządzeń znajdujących się najbliższej użytkownika (lokalizacja wg. podanego kodu pocztowego). Na stronie www.zdrowepole.basf.pl przed rozpoczęciem zbliżającego się sezonu pojawi się miejsce do rejestracji producentów warzyw (obecnie strona przystosowana jest wyłącznie dla producentów roślin rolniczych).