W trakcie Konferencji Warzywniczej, która towarzyszyła Targom Sadownictwa i Warzywnictwa TSW 2016, poruszane były tematy dotyczące nawożenia i ochrony warzyw. Są to czynniki nierzadko decydujące o jakości i wielkości uzyskiwanych plonów.
Nawożenie z fertygacją
Piotr Szurek omawiając temat nawożenia warzyw zachęcał do realizowania tego poprzez fertygację. Ten system nawożenia ma wiele zalet, bowiem pozwala na dostarczenie składników pokarmowych w bezpośrednie sąsiedztwo systemu korzeniowego, optymalne ich wykorzystanie przez rośliny i szybkie dopasowanie nawożenia do potrzeb roślin. Do fertygacji firma Timac Agro poleca nawozy z serii KSC, cechującą się bardzo dobra rozpuszczalnością ocenianą na 98,9%, zwierające schelatowane mikroelementy, i naturalny kompleks PHYT-actyl. Czym on jest? To wyciągi z alg morskich złożony z substancji pochodzenia roślinnego o działaniu biostymulującym. Kompleks ten zawiera kwasy organiczne (działanie buforowe K, Fe, Ca i buforujące pH), cukry, ponadto cytokiny, kwas abscysynowy, IAA kwas indolilooctowy, betainy i witaminy.
Gama nawozów KSC zawiera 7 produktów o zróżnicowanej zawartości poszczególnych pierwiastków oraz KSC Mix będący nawozem mikroelementowym. Wszystkie te produkty są przeznaczone wyłącznie do fertygacji i nie powinny być używane do nawożenia dolistnego. Planując fertygację pierwszym krokiem powinna być wykonanie analizy wody, co pozwoli dopasować optymalny skład pożywek do nawożenia. Prelegent przedstawił również wyniki niektórych doświadczeń prowadzonych w 2015. Jedno z nich dotyczyło doświadczenia opartego na porównaniu dwóch systemów uprawy ogórka gruntowego (z pełnym nawożeniem doglebowym startowym) irygacji i fertygacji z wykorzystaniem produktów KSC, gdzie w kombinacji z fertygacją uzyskaną zwyżkę plonu na poziomie 33-56%. Podobne wyniki uzyskano przy uprawie papryki uprawianej na czarnej folii.
Choroby znane i nowe
Prof. dr hab. Józef Robak wskazywał na czynniki które mogą ograniczać występowanie chorób w uprawach warzyw. Zwracał uwagę na dobre przygotowanie rozsady i jakość podłoży jakie e są do tego używane. Przy produkcji warzyw kapustnych bardzo ważne okazuje się przebadanie podłoży na obecność zarodników Plasmodiophora brassicae, sprawcy kiły kapustnych. Wśród czynników warunkujących zdrowotność rozsady jest zaprawianie nasion. Profesor zwracał też uwagę na nawożenie warzyw, gdzie zbyt duże dawki azotu mogą warunkować występowanie niektórych chorób. W programy ochrony warto jest włączać produkty o działaniu ochronnym, a takie wykazują niektóre nawozy jak Fosfiron Mg czy Profos 100, których działanie w zwalczaniu czerni kapustnych na warzywa kapustnych było zbliżone do typowych fungicydów. W uprawie warzyw kapustnych pojawiał się nowa choroba fuzaryjne gnicie główek kapusty (Fusarium avenaceum), powodujące zagniwanie główek kapustny.
Ochrona warzyw przed mączlikiem
Dr Maria Rogowska z Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Skierniewicach, przedstawiała niezwykle aktualny temat dotyczący mączlika, który w 2015 roku obecny był na wielu gatunkach warzyw kapustnych. W środowisku naturalnym ulubionym żywicielem tego szkodnika jest glistnik jaskółcze ziele, ale może występować też na cykorii, wilcozmleczu i innych chwastach, które należy usuwać z plantacji i jej otoczenia. Żeruje na większości gatunków warzyw kapustnych ale szczególnie preferuje brokuły, kapustę brukselka, kalafiory. By skutecznie zwalczać tego szkodnika warto poznać jego cykl rozwojowy. Wylęgłe z jaj larwy początkowo są ruchome, w 3 stadium przestaje się poruszać, są płaskie żółte lub żółto-białe, przysysają się do liści i w ten sposób żerują. Stadium poczwarki czyli puparium, ma barwę czarną i jest niedostępne dla środków ochrony. Czas rozwoju jednego pokolenia zależy od przebiegu pogody, zwłaszcza temperatury. Przy temperaturze 28°C czas rozwoju trwa około 19-20 dni, a przy temperaturze 16°C wydłuża się do 47-48 dni.
Zimującym stadium u tego szkodnika są osobniki dorosłe, które początkowo żerują na glistniku (są doniesienia że również na rzepaku), później przelatują na inne uprawy w tym warzywa kapustne. Samice składają jaja poruszając się wokół własnej osi w kształt półokręgu. Samica w ciągu życia składa około 150 jaj, zazwyczaj po spodniej stronie liści. Osobniki dorosłe, mają żółtawe ciało, ale pokryte białym woskowym nalotem mają barwę białą. Na jednym liściu, po spodniej stronie można zauważyć wszystkie stadia rozwojowe. Najwcześniej mączlik już pod na przełomie kwietnia i maja pojawia się na jarmużach. Brukselska i kapusty zasiedlane są od połowy lipca, i może występować bardzo długo do połowy i końca września. Mączlik powoduje uszkodzenia liścia i ich odbarwienia a tym samym spadek plonu. Również na skutek żerowania wydziela duże ilości spadzi na której rozwijają się grzyby sadzakowe a liście wydają się być pokryte czarnym nalotem. Czasem na warzywach można spotkać mączlika szklarniowego, który jest bardzo podobny do mączlika warzywnego. Różni się tym, ze nie posiada ciemnych plam na skrzydłach. O ile mączlik warzywny preferuje warzywa kapustne, atak już mączlik szklarniowy żeruje na znacznie szerszej grupie warzyw i kwiatów. Profilaktyka w przypadku mączlika, polega na zwalczaniu roślin żywicielskich na plantacji i wokół niej, jak również ważne jest niszczenie resztek roślin na których występował szkodnik. Chemiczne możliwość zwalczania póki co daje tylko Movento 100 Sc, który powinien być stosowany ze zwilżaczem. Środek należy zastosować w okresie pojawienia się pierwszych mączlików i w przypadku nalotu nowych osobników zabieg powtórzyć po 14 dniach. Maksymalnie zaleca się wykonanie 2 zabiegów w ciągu sezonu wegetacyjnego. Movento 100 SC w warzywach kapustnych ma 3 dni karencji. Preparat ten jest również zarejestrowany do zwalczania mszyc.
