W 2023 roku wielu producentów papryki zmierzyło się z nowym, nieznanym dotąd zagrożeniem. Na liściach i małych zawiązkach papryki zaczęły się pojawiać rdzawobrązowe plamy, a owoce były pozbawione połysku, niekiedy z małymi pęknięciami. Liście, na których żerował szkodnik, lekko się zwijały, od spodu pojawiał się na nich srebrzysty połysk, a z czasem stawały się brązowe i kruche. Pędy zmieniały kolor na rdzawobrązowy.
Przy dużym nasileniu atakowane były również owoce, ich skóra stawała się szorstka i czerwonobrązowa, dochodziło do deformacji i pękania owoców. Prawdopodobnie szkodnik ten trafił na plantacje papryki wraz z rozsadą. Do jego ekspansji przyczyniły się m.in. przebieg pogody, zwłaszcza wysokie temperatury w latem i w okresie długiej oraz ciepłej jesieni.
Szpeciel na papryce
Opisane uszkodzenia powodował pordzewiacz pomidorowy (Aculops lycopersici), który jest pajęczakiem (Arachnida) należącym do rodziny szpecielowate (Eriophyidae). Osobniki dorosłe tego szpeciela mają kolor od kremowobrązowego do żółtopomarańczowego, długość do 0,2 mm i szerokość około 0,05 mm. Ich małe rozmiary utrudniają obserwację i diagnostykę – szkodniki są niezauważalne gołym okiem. Samice mogą żyć około 20 dni, niekiedy dłużej. Jaja, które rozwijają się do 3 dni, składają są na dolnych częściach pędów, ogonkach liściowych i spodniej stronie liści. Stadium larwalne i nimfalne obejmuje okres 2-3 dni. Płodność samic waha się, w zależności od temperatury, w granicach od 10 do ponad 50 jaj.
Kiedy występuje
W temperaturze 25-30°C i przy wilgotności względnej powietrza wynoszącej 30% cykl rozwojowej tego szpeciela od jaja do formy dorosłej trwa zaledwie 5 dni. To pokazuje, jak szybko może zwiększać się populacja tego szkodnika w cieplarnianych warunkach jakie panują w uprawach pod osłonami.
Obniżenie temperatury do 20°C powoduje wydłużenie cyklu rozwojowego o 9 dni, a przy 15°C trwa on już 17 dni. W optymalnych warunkach jedna samica w ciągu swojego życia składa nawet 52 jaj. Umieszcza je na liściach w zagłębieniach w pobliżu nerwów.
Uszkodzenia na papryce
Pordzewiacz pomidorowy żeruje na wszystkich zielonych częściach roślin. Początkowo najczęściej na dolnej części pędów, które na skutek tego tracą włoski i zmieniają kolor na rdzawobrązowy, a ich powierzchnia może pękać. Zaatakowane liście zwijają się i od spodu przybierają srebrzysty połysk. Następnie brązowieją, wysychają i stają się kruche. Skórka zaatakowanych owoców jest szorstka i czerwonobrązowa, co wraz z objawami pojawiającymi się okolicach ogonka powoduje, że papryka traci wartość handlową. Porażone rośliny przestają rosnąć, a owoce nawet w młodocianej fazie nie nadają się do sprzedaży.
Możliwości zwalczania szkodnika papryki
Pordzewiacz pomidorowy należy do szpecieli, dlatego powinien być podatny na większość akarycydów stosowanych do zwalczania szkodliwych roztoczy. W walce z nim mogą pomóc środki działające na szkodniki mechanicznie, np. preparaty silikonowe (m.in. Siltac EC) lub olejowe (Emulpar’ 940 EC, Addit). Innym rozwiązaniem jest wykorzystanie metody biologicznej. Polega ona na introdukcji naturalnych wrogów tego szkodników – firma Koppert poleca użycie drapieżnych roztoczy Amblydromalus limonicus (preparat Limonica) lub Amblyseius swirskii (Swirski Ulti-Mite lub Swirski-Mite).
