Szkolenie z zakresu uprawy kapusty zorganizowane 15 grudnia w Koniuszy koło Proszowic przez Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Karniowicach oraz Ogólnopolski Związek Producentów Warzyw zdominowały informacje z zakresu uprawy kapusty. Warto zaznaczyć, że gmina Koniusza w tym roku miała największy areał uprawy kapusty. Warzywo to rosło na powierzchni 746,9 ha wyprzedzając o około 4 ha gminę Charsznica.
Zmiany w strukturze uprawy kapusty
Jak informował Wojciech Kopeć z firmy Yara Poland, kapustę w 2022 roku w Polsce uprawiano na 12 987 ha, przy czym najwięcej w Małopolsce bo 3362,7 ha (tabela). W tym województwie, zresztą jak w większości innych regionów kraju, odnotowano spadek areału uprawy kapusty w porównaniu do 2021 roku bo o 3,8%. Podane wartości pochodzą z ARiMR i są przygotowane na podstawie wniosków składanych o dopłaty bezpośrednie. Wartości te jednak nie uwzględniają kapusty uprawianej jako polon. Jak informował W. Kopeć, trudno przewidzieć, jak w przyszłości będzie zmieniał się areał uprawy kapusty. Zauważalna jest jednak tendencja, że najmniejsze zmiany w areale uprawy tego warzywa dotyczą regionów i gospodarstw wyspecjalizowanych w tej uprawie.
Jak informował W. Kopeć, przygotowując się do uprawy kapusty w kolejnym sezonie bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie się do tej uprawy, aby uzyskać maksymalnie wysoki, dobrej jakości plon, ograniczając jeśli to możliwe koszty produkcji lub tak sterować uprawą aby nie popełniać błędów. Pokazuje to drogi jest już sam start, a więc zakup rozsady, która w tym sezonie może być średnio o 20-25% droższa od tej kupowanej w roku 2022.
Informacje o malejącym areale uprawy kapusty potwierdzał Zbigniew Orzechowski z firmy „Rozsada z Krakowa” zlokalizowanej w Czernichowie w zagłębiu Igołomsko-Tropiszowskim. Jego firma produkcję rozsady kapust produkuje od 11 lat do uprawy polowych, a od trzech lat oferuje rozsadę również do wczesnych upraw w tunelach. W jego ocenie głównymi czynnikami, powodującymi ograniczanie areału uprawy kapust w tym regionie jest m.in. import tanich warzyw z zagranicy. W jego firmie rozsady na wczesny plon produkuje się w paletkach 96, a czasami w 160-tkach. Jeśli jednak komuś zależy na wczesności lepiej zamawiać rozsadę w 96-tkach, gdyż te pozwalają oferować gotowe kapusty do sprzedaży o około tydzień w porównaniu do rozsady sadzonej z mniejszą bryłą korzeniową. Produkcja rozsady, w jego ocenia, nawet do kwietniowych nasadzeń musi odbywać się z dogrzewaniem, w przeciwnym razie, trzeba się liczyć, że nie uzyska się pełnych wschodów. Brak dogrzewania rozsady powoduje, że wschody mogą czasami nie przekroczyć 60%. Jak informował Z. Orzechowski, w produkcji rozsad w jego firmie prym wiodą odmiany z takich firm nasiennych jak Syngenta i Bejo. Swoją pozycje umacniają Hazera oraz Rijk Zwaan, której nasiona zapewniają w ostatnich sezonach wyjątkowo dobre wschody.
Jak informował Z. Orzechowski, Polska nie jest jedynym krajem, gdzie ogranicza się areał uprawy kapusty. Podobna tendencja widoczna jest w całej Europie. Spowodowane jest to spadającą opłacalnością tej uprawy oraz utrudnieniami nakładanymi na producentów jeśli chodzi o dostęp do środków ochrony roślin. Kolejny ważny element to brak ludzi do pracy.
Czynniki redukujące plon
Jak informował W. Kopeć, podstawowe czynniki ograniczające plon według ważności to woda, pH gleby i jej struktura, stanowisko, odmiany, chwasty, choroby, szkodniki, inne. W przypadku rosnących cen nawozów, i oszczędności w ich użyci, na co zwracają obecnie już wszyscy plantatorzy, niezbędna jest analiza składu chemicznego gleby, która powinna być przeprowadzona metodą ogrodniczą. Jej posiadanie pozwala precyzyjnie opracować prawidłowe zalecenia nawozowe, w czym bezpłatnie mogą pomóc doradcy firmy, którą reprezentuje. Specjalista zwracał również uwagę, na uprawę odpowiednich przedplonów, które nie będą pobierały z gleby zbyt dużo wody.
W uprawie kapusty zachęcał do stosowania sprawdzonego w tej uprawie nawozu jakim jest YaraMila Complex, który z powodzeniem można aplikować w uprawie kapusty nie tylko przed założeniem uprawy, ale również pogłównie, w dawkach dzielonych (za pomocą podsiewacza). Zawarty w tym produkcie fosfor, z którego duża część występuje w formie polifosforanowej, aktywnej i nieulegającej silnemu wiązaniu przez glebę, podany pogłównie będzie szybko dostępny dla systemu korzeniowego. Specjalista zachęcał również do zakupu nawozów w opakowaniach typu bag in bag, które są zawsze trochę tańsze od tych kupowanych w workach.
W. Kopeć, zachęcał do stosowania na etapie produkcji rozsady nawozu krzemowego o nazwie YaraVita Actisil. Będzie się sprawdzał, zastosowany na etapie produkcji rozsady, w czasie niedoboru światła. Wówczas ją usztywnia i zapobiega wybieganiu. Warto zwrócić uwagę na formę krzemu występującą w tym produkcie w formie ortofosforanów, która jest bardzo dobrze przyswajana przez rośliny.
W przypadku wapnia, często nie ma co walczyć z pH gleby, jeśli jest zbliżone do 7, a rośliny dobrze rosną. Trzeba jednak pamiętać, o tym aby rośliny miały pod dostatkiem wapnia. Optymalnym rozwiązaniem będzie zatem aplikacja saletry wapniowej. Należy zwrócić uwagę, że jest ta forma dobrze i szybko rozpuszcza się w wodzie, co zapewnia możliwość jej efektywnego wykorzystania i pobrania przez system korzeniowy – informował W. Kopeć. W jego ocenie w uprawie kapusty chcąc zapewnić optymalne wykorzystanie składników odżywczych warto nawozy aplikować pogłówne, w dawkach dzielonych. Zapewnia to dobry i wyrównany wzrost oraz optymalne wykorzystanie składników odżywczych. W przypadku azotu należy pamiętać, że 60% tego składnika powinno być podawane kapuście w formie saletrzanej. Jest to jeden z elementów zapewniających dobrą jakości i trwałość pozbiorczą tego warzywa. W przypadku saletr wapniowych, które zapewniają dobre pobieranie wapnia, rośliny właściwie odżywione w wapń są również lepiej zabezpieczone przed infekcjami powodowanymi przez kiłę kapusty. Taką funkcję spełnia saletra wapniowo-potasowa Unika Calcium. Dobrze w uprawie kapusty sprawdzają się również granulowane saletry wapniowe – YaraLiva TROPICOTE i YaraLivia NITRABOR.
W. Kopeć zachęcał również do stosowania na plantacjach kapusty zabiegu nawozem dolistnym o nazwie YaraVita Brassitrel Pro. Jeden zabieg tym nawozem pozwala zabezpieczyć dostępność kapuście wielu mikroelementów na kilka tygodni. Produkt ten zapewnia również dobre pokrycie opryskiwanych nim roślin, a dzięki specjalnej formule długo utrzymuje się na liściach, bez obawy o jego zmywanie, zawarte w nim mikroelementy są stopniowo pobierane przez rośliny. Odpowiednia kompozycja składników: boru, manganu i molibdenu oraz dodatek magnezu i wapnia w nawozie YaraVita Brassitrel Pro sprzyja intensywnym podziałom komórkowym i zwiększa odporność roślin na choroby fizjologiczne.
