Przygotowując się do nowego sezonu ochrony cebuli przed chorobami warto sobie przypomnieć, które z nich są najgroźniejsze dla roślin i w jakich warunkach najszybciej następuje ich rozwój. Wiedza o tym pozwoli dobrze zaplanować programy ochrony. Wiadomo przecież, że w przypadku chorób, zwłaszcza tych których rozwój może nastąpić bardzo szybko, a szkody tym spowodowane są wysokie – lepiej jest zapobiegać niż leczyć.
Alternarioza cebuli i pora (Alternaria porri)
Patogen zimuje w postaci grzybni na pozostałościach szczypioru. Zarodniki tworzą się w czasie wilgotnych nocy i okresów, w których szczypior pozostaje mokry przez ponad 12 godzin. Bardzo często choroba występująca wtórnie na liściach i pędach kwiatowych opanowanych przez inne choroby (mączniak rzekomy, szara pleśń). Grzyb może rozwijać się w temperaturze 6–32°C, ale preferuje warunki ciepłe i wilgotne (optimum 21–23°C i wilgotności powietrza 90%). Największe zagrożenie ta chorobą pojawia się zwykle w drugiej połowie lata. Grzyb rozwija się najlepiej w wilgotnych i ciepłych warunkach pogodowych, co prowadzi do porażenia liści, a częściowo także cebuli. Brzegi plam na liściach, mające kształt wydłużonego owalu, przyjmują fioletowy kolor. Porażone liście skręcają się i obumierają. Najlepszym rozwiązaniem jest zapobiegawcze stosowanie preparatów SCORPION 325 SC i AMISTAR 250 SC
Mączniak rzekomy (Peronospora destructor)
Sprawca choroby to patogen bezwzględny, jego strzępki rozwijają się międzykomórkowo, zapuszczając ssawki do komórek miękiszu. Wewnątrz porażonych tkanek, w wyniku procesu płciowego, powstają grubościenne, brunatne, kuliste zarodniki przetrwalnikowe – oospory.
Patogen zimuje w postaci plechy (strzępek) w mięsistych łuskach cebul wysadkowych, resztkach cebul, które pozostały w polu w dymce oraz w cebulach uprawianych z siewu jesiennego. Plecha po posadzeniu cebul przerasta do liści i pędów nasiennych, poraża je systemicznie, wytwarza obfite zarodniki infekcyjne, które zakażają sąsiednie rośliny i plantacje cebuli z siewu wiosennego i z rozsady. Do pierwszych infekcji może dochodzić już w maju przy wilgotnej pogodzie (od 10°C). Optymalne warunki do rozwoju patogena to względnie niska temperatura (10–14°C) oraz wysoka wilgotność 98–100%. Temperatura poniżej 7°C hamuje zarodnikowanie P. destructor.
Bardzo podatne odmiany należy opryskiwać zapobiegawczo lub krótko po opadach. Należy unikać dużego zagęszczenia roślin. Aby zapobiec uodpornianiu się grzyba, zaleca się pierwszy zabieg przy użyciu środka RIDOMIL GOLD MZ PEPITE 67,8 WG, następne za pomocą AMISTAR 250 SC
Plamistości liści powodowane przez Stemphylium (Stemphylium vesicarium)
O występowaniu tej choroby mogą świadczyć początkowe jasne smugi na szczypiorze, przesuwające od wierzchołka do podstawy szczypioru, a z czasem zasychanie całego szczypioru. W okresie intensywnego wzrostu szczypioru ochrona przed tą choroba okazuje się bardzo ważna. O pojawieniu się Stemphylium świadczą początkowo wodniste zapadnięcia tkanki, a szczypior w tym miejscu przybiera jaśniejszą, oliwkową barwę. Plamy mają charakterystyczny wydłużany kształt i przesuwają od wierzchołka szczypioru do jego nasady. Mocno porażony szczypior bieleje i zasycha. W sprzyjających warunkach, w czasie ciepłej i wilgotnej pogody (temperatura 20-25°C, wysoka wilgotność powietrza 85-90%), grzyb bardzo szybko opanowuje plantację, prowadząc do gwałtownego zamierania liści.
Aby zapobiec występowaniu choroby w okresie intensywnego wzrostu cebuli konieczna jest intensywnie prowadzona ochrona fungicydowa. Warto w nią włączyć fungicyd SCORPION 325 SC. W tym okresie dla dobrej ochrony cebuli zabiegi powinny być wykonywane co 7-10 dni preparatami z różnych grup chemicznych.
Zgnilizna szyjki cebuli (Botrytis aclada, B. allii)
Grzyb będący sprawcą choroby zimuje w postaci grzybni i sklerocjów na resztkach porażonych roślin pozostawionych na polu po zbiorze cebuli. Przetrwalniki te mogą przetrwać w glebie nawet kilka lat nie tracąc zdolności do zakażenia roślin. Zarodniki konidialne patogena tworzą się na grzybni i sklerocjach. Rozwojowi choroby sprzyjają częste opady deszczu, przenawożenie nawozem azotowym, uszkodzenie roślin przez owady, a także rany powstające w trakcie zbioru i transportu. Optymalna temperatura do zarodnikowania wynosi 20°C. W okresie przechowywania choroba rozprzestrzenia się szybko, wynikiem czego jest masowe gnicie cebul.
Zgnilizna cebuli zaczyna się wokół szyjki. Początkowo gnijące mięsiste łuski są jasne, jakby nasiąknięte wodą. W miarę rozwoju choroby gnijące łuski ciemnieją, a na ich powierzchni widoczny jest szary nalot trzonków konidialnych. W ostatniej fazie chorobowej na zgniłych łuskach i pomiędzy nimi widoczne są kuliste, chropowate, czarne sklerocja grzyba. Na plantacjach nasiennych może dochodzić do zamierania pędów kwiatostanowych i torebek nasiennych oraz zakażenia nasion. Może się zdarzyć, że choroba ujawni się dopiero w przechowalni. W zależności od temperatury w przechowalni zgnilizna wolniej lub szybciej obejmuje całą cebulę.
Oprócz powszechnie znanego gatunku Botrytis alli, który objawia się zgnilizną szyjki cebuli, inne typy grzybów z rodzaju Botrytis mogą infekować i niszczyć szczypior, co w konsekwencji może prowadzić do znacznej redukcji powierzchni liści. Początkowe objawy chorobowe widoczne są w postaci zasychania końcówek liści. Z czasem dochodzi do całkowitego zniszczenia i zamierania całego szczypioru. Do zwalczania tej choroby warto wykorzystać takie preparaty jak SWITCH 62,5 WG, AMISTAR 250 SC.
Różowa zgnilizna korzeni cebuli (Pyrenochaeta terrestris)
To kolejna choroba, z którą często mają problemy plantatorzy, zwłaszcza na plantacji cebuli z dymki. Porażone korzenie przebarwiają się na różowo, z czasem na czerwono-fioletowo i stopniowo zamierają. Niektóre korzenie zamierają bez zmiany zabarwienia. Przy wczesnym i silnym porażeniu roślin, w latach suchych i bardzo ciepłych, już od połowy lipca może następować przyspieszone zasychanie szczypioru. W lata z dużą ilością opadów lub na plantacjach nawadnianych objawy tej choroby są mniej widoczne. Rośliny bowiem regenerują uszkodzenia i są w stanie utrzymać wzrost do końca okresu
wegetacji.
Grzyby wywołujące fuzariozę i różową zgniliznę korzeni występują często kompleksowo, zwłaszcza na roślinach uszkodzonych mechanicznie czy też osłabionych przez inne czynniki chorobotwórcze. Do porażenia dochodzi po ponownym posadzeniu roślin do zakażonego podłoża. Dla rozwoju choroby optymalna jest temperatura 15–20°C.
Fuzaryjna zgnilizna cebuli (Fusarium oxysporum f.sp.cepae).
Grzyb zimuje w postaci form przetrwalnikowych na resztkach porażonych roślin w glebie lub na porażonej cebuli w przechowalni oraz dymce. Do infekcji roślin może dochodzić już w okresie kiełkowania nasion lub wczesnych fazach wzrostu wzrostu cebuli, kiedy to następuje żółknięcie liści, a następnie placowe zamieranie roślin. Patogen może atakować rośliny w starszej fazie wzrostu, podczas pełni okresu wegetacji i w okresie przedzbiorczym. Wówczas choroba może ujawnić się dopiero w okresie przechowywania. Porażone cebule pokryte są brunatnymi, lekko zapadającymi się plamami, na których widoczne są różowe lub beżowe sporodochia grzyba. Zainfekowane cebule gniją. Korzenie przebarwiają się na kolor brunatnoróżowy i gniją.
Objawy przypominają uszkodzenia powodowane przez nicienie lub śmietkę cebulankę. Szczypior żółknie, a całe rośliny zamierają. Po wyrwaniu takich roślin widać u nich brak korzeni i charakterystyczne postępujące od piętki gnicie cebul. Fuzaryjnej zgniliźnie towarzyszy bardzo często różowienie korzeni cebuli.
W przypadku obu chorób (fuzaryjna zgnilizna cebuli i różowienie korzeni) jedyną metoda ich uniknięcia i wyeliminowania jest właściwe zmianowanie. Przerwa w uprawie cebuli na danym polu powinna wynosić co najmniej 4 lata. W tym okresie powinno się uprawiać rośliny, które nie są żywicielami obu chorób. Warto też zwrócić uwagę jaka jest podatność poszczególnych odmian cebuli na obie te choroby.
Ze środków ochrony roślin należy korzystać z zachowaniem bezpieczeństwa. Przed każdym użyciem przeczytaj informacje zamieszczone w etykiecie i informacje dotyczące produktu. Zwróć uwagę na zwroty wskazujące rodzaj zagrożenia oraz przestrzegaj środków bezpieczeństwa zamieszczonych w etykiecie.
Artykuł reklamowy
