Dietetycy zalecają obecnie, aby warzywa i owoce stanowiły co najmniej połowę, tego co zjadamy. Jedynie 16% Polaków spełniło ten warunek w czerwcu. To o 6 pkt. proc. mniej niż w maju. Jednocześnie odnotowaliśmy spadek wartości wskaźnika „Wczoraj na talerzu” obrazującego jakość naszej diety. W czerwcu więcej Polaków niż w maju (16% wobec 12%) odżywiało się bardzo źle, czyli warzyw i owoców jedli mało lub wcale. W ramach realizowanych przez Krajowy Związek Grup Producentów Owoców i Warzyw „Narodowych badań konsumpcji warzyw i owoców” poznaliśmy również najpopularniejsze gatunki czerwca.
W czerwcu 2020 roku, podobnie jak w poprzednich miesiącach, jabłko pozostaje najpopularniejszym owocem w Polsce. 78% respondentów deklaruje, że jadło je w tygodniu poprzedzającym badanie, w tym 16% przynajmniej 4-5 razy w tygodniu. W związku z właśnie rozpoczętym sezonem niewiele ustępują im truskawki (76%).
Na trzecim banany (66%), jednak codziennie pierwszy z tych owoców spożywało 4% badanych, natomiast banany jedynie 1%.
Inne owoce okazały się znacznie mniej popularne, np. czereśnie w tygodniu poprzedzającym badanie jadło 24% respondentów.
W porównaniu do maja zmalała popularność większości owoców. Może mieć to związek z rozpoczęciem sezonu na ulubione owoce Polaków truskawki, które wypierają obecnie wszystkie inne owoce.
Interpretując powyższe wyniki należy pamiętać, że respondenci byli proszeni o uwzględnienie w swoich odpowiedziach także przetworów, czy soków.
– W tym miesiącu po raz pierwszy zbadaliśmy popularność młodych ziemniaków Okazało się, że jadło je 82% badanych. Również w przypadku warzyw odnotowano spadek spożycia praktycznie każdego warzywa, z wyjątkiem pomidorów, które pozostały na tym samym poziomie.– mówi Agata Zadrożna, ekspert Kantar.
Top trzy wśród warzyw to pomidory (94%), ogórki (88%) i marchew (85%). Przy czym odpowiednio 12%, 4% i 8% respondentów spożywało je codziennie.
W czerwcu na stołach Polaków pojawiały się także młode ziemniaki (82%), sałata (77%) oraz rzodkiewka (75%). Młode ziemniaki codziennie jadło 9% respondentów, sałatę (5%) natomiast rzodkiewkę (4%).
Rzadziej jedzone są cebula dymka (71%), kapusta (63%), papryka (55%), kalafior (45%), brokuły (33%) oraz cukinia (23%). Żadne z warzyw nie odnotowało wzrostu, jedynie pomidory otrzymały taką samą liczbę wskazań jak przed miesiącem.
Warzywa i owoce posiłkach
Dietetycy zalecają, aby warzywa i owoce stanowiły co najmniej połowę tego, co zjadamy w ciągu dnia.
Polacy najczęściej jedli je podczas trzech (25%) lub czterech (21%) posiłków w ciągu dnia.
2% badanych w dniu poprzedzającym badanie nie jadło warzyw i owoców wcale, 6% na jeden, a 15% na 2 posiłki.
Jednakże, 15% badanych jadło warzywa i owoce na każdy z 6 posiłków w ciągu dnia (wliczając przekąski między posiłkami), a 36% na 4-5 posiłków.
Mniej optymistyczne są dane obrazujące, w ilu posiłkach w ciągu dnia owoce i warzywa stanowią co najmniej połowę. 34% Polaków nie je takich posiłków.
Co piąty Polak (22%) jadł jeden posiłek składający się w co najmniej połowie z warzyw i owoców.
Jedynie 5% badanych przyznało, że warzywa i owoce stanowiły co najmniej połowę wszystkich z sześciu jedzonych w ciągu dnia posiłków.
11% Polaków jadło co najmniej połowę warzyw i owoców na 4-5 posiłków w ciągu dnia.
Podczas interpretowania powyższych wyników należy oczywiście pamiętać, że nie wszyscy Polacy jedzą w ciągu dnia 5 czy 6 posiłków.
Spożywanie warzyw i owoców w podczas poszczególnych posiłków
Polacy najczęściej jedzą warzywa i owoce na obiad – 91% osób, które w ogóle jadły ten posiłek.
76% respondentów deklaruje, że jadło warzywa i owoce na śniadanie, natomiast na kolację 66% badanych.
Na drugie śniadanie warzywa i owoce spożywało 47% badanych.
Najmniej Polaków jadło warzywa i owoce jako przekąskę (46%) oraz na podwieczorek (39%).
Wskaźniki konsumpcji warzyw i owoców
Wskaźnik „Wczoraj na talerzu”
„Wczoraj na talerzu” jest to syntetyczny wskaźnik obrazujący sposób odżywiania się badanych. Przyjmuje on wartości od 0 pkt. (dla osoby, która poprzedniego dnia nie jadła warzyw i owoców w ogóle) do 100 pkt. (dla osoby, w której wszystkich posiłkach warzywa i owoce stanowiły co najmniej połowę).
Na podstawie deklaracji dotyczących posiłków z dnia poprzedzającego badanie widoczne jest, że jedynie 16% Polaków odżywiało się zgodnie z zaleceniami dietetyków, jeśli chodzi o spożywanie właściwej ilości warzyw i owoców. Wskaźnik „Wczoraj na talerzu” przyjmuje w ich przypadku bardzo wysoki poziom.
Kolejne 27% badanych odżywiało się nieco gorzej, ale warzywa i owoce na ogół są składnikiem ich posiłków, a w części jest ich co najmniej połowa.
Zbyt ubogą dietę w warzywa i owoce ma 57% Polaków, przy czym u 41% jednak pojawiały się one w przynajmniej połowie posiłków (choć za mało). Natomiast 12% jadło bardzo mało warzyw i owoców, a czasem nie jadło ich wcale.
W porównaniu z majem o 6 pkt. proc zmalał odsetek osób ze wskaźnikiem bardzo wysokim, oraz o 4 pkt. proc. tych z wysokim. Odsetek osób odżywiających się źle wzrósł o 6 pkt. proc, a bardzo źle o 4 pkt. proc.
Przeciętna wartość wskaźnika wynosiła 44,5 pkt., czyli była na średnim poziomie.
Wartość wskaźnika w porównaniu do maja zmalała o 5,7 p. proc.
Wskaźnik konsumpcji warzyw i owoców
Dla jedynie 3% badanych Wskaźnik konsumpcji warzyw i owoców przyjmuje wysoką wartość.
Aż 59% Polaków je bardzo mało owoców i warzyw – najwyżej kilka rodzajów częściej lub więcej rodzajów, ale rzadko.
Kobiety częściej spożywają warzywa i owoce aniżeli mężczyźni.
Przeciętna wartość Wskaźnika konsumpcji warzyw i owoców w czerwcu wynosiła 24,7 pkt., czyli była na niskim poziomie.
W porównaniu z majem wartość wskaźnika zmalała o 7 pkt. proc.
Wskaźnik konsumpcji warzyw i owoców to syntetyczny wskaźnik obrazujący wielkość spożycia badanych warzyw i owoców. Przyjmuje on wartości od 0 pkt. (dla osoby, która nie jadła żadnego z wymienionych w badaniu warzyw i owoców) do 100 pkt. (dla osoby, która każde z wymienionych warzyw i owoców jadła codziennie).
Wskaźnik różnorodności (spożycia warzyw i owoców)
Dieta Polaków, jeśli chodzi o jedzenie wymienionych w badaniu warzyw i owoców, charakteryzuje się przeciętną różnorodnością. Najwięcej, bo 62% respondentów spożywało w tygodniu poprzedzającym badanie od 8 do 14 różnych warzyw i owoców.
21% badanych, spożywa bardziej różnorodne posiłki, a 17% je mniej różnorodnie.
Kobiety jedzą bardziej zróżnicowane posiłki niż mężczyźni.
To, ile różnych warzyw i owoców ktoś spożywa, zależy także od dochodów – im są one wyższe, tym bardziej urozmaicona dieta.
Przeciętna wartość różnorodności w czerwcu wynosiła 54,1 pkt., czyli była na średnim poziomie.
W porównaniu do maja wartość wskaźnika zmniejszyła się o 7,5 pkt.
Wskaźnik różnorodności (spożycia warzyw i owoców) to syntetyczny wskaźnik obrazujący różnorodność spożycia badanych warzyw i owoców. Przyjmuje on wartości od 0 pkt. (dla osoby, która nie jadła żadnego z wymienionych w badaniu warzyw i owoców) do 100 pkt. (dla osoby, która jadła każde z wymienionych warzyw i owoców).
„Narodowe badania konsumpcji warzyw i owoców” realizowane są przez KANTAR dla Krajowego Związku Grup Producentów Owoców i Warzyw. Projekt realizowany jest we współpracy z agencją INSPIRE smarter branding. Zadanie finansowane jest ze środków Funduszu Promocji Owoców i Warzyw.
Projekt otrzymał patronat honorowy Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
