Warzywa kapustne mają wiele szkodników, wśród których są gąsienice motyli. Jeszcze parę lat temu producenci nie dawali sobie rady z najbardziej pospolitymi gąsienicami takimi jak bielinek kapustnik i bielinek rzepnik. W kolejnych latach, zwłaszcza w roku 2016, poważnym problemem okazało się zwalczanie tantnisia krzyżowiaczka. Czasami zdarza się, że producenci zwłaszcza brokuła nie radzą sobie również z drugim pokoleniem piętnówki.
Obawy przed tantnisiem
Obecnie większość producentów obawia się szkód powodowanych przez tantnisia krzyżowiaczka. Pierwsze jego pokolenie zwykle zaczyna się od połowy czerwca. Motyle zaczynają latać nieco wcześniej, ale od początków lotów nie składają jaj. Po wylocie muszą dojrzeć aby kopulować i złożyć jaja. Proces ten trwa 7-10 dni. Po następnych około 5 dniach z jaj wylęgają się młode gąsienice. Tak więc odliczając od pojawienia się pierwszych motyli około 12-14 dni możemy spodziewać się pierwszych wylęgających się gąsienic. Motyle składają jaja na spodniej stronie liści wzdłuż nerwu głównego. Jaja składane są pojedynczo, a nie w złożach co powoduje, że ciężko je zauważyć. Owady dorosłe w ostatnich latach zaczynają latać najpierw pojedynczo i loty nie narastają stopniowo lecz duża ilość motyli pojawia się nagle nie wiadomo skąd. Z tego też względu należy dokładnie monitorować plantacje, aby wyznaczyć optymalny termin zabiegu.
Do zwalczania tantnisa mamy w obecnej chwili zarejestrowane kilka produktów, z których na uwagę zasługuje Affirm 095 SG (benzoesan emamektyny – związek z grupy makrocyklicznych laktonów) oraz Voliam (zawiera chlorantraniliprol).
Affirm 095 SG to środek owadobójczy o działaniu kontaktowym, żołądkowym, wgłębnym i translamiralnym. Oferowany jest w formie granul rozpuszczalnych w wodzie. Selektywność Affirmu polega na niskiej toksyczności substancji aktywnej oraz szybkim wnikaniu w głąb liścia. Praktycznie kiedy tylko roztwór preparatu wyschnie na liściu, przestaje być szkodliwy dla pożytecznych organizmów. W przypadku wczesnego zastosowania Affirm wytwarza się lepsza równowaga między szkodnikami, a pożytecznymi organizmami. Im dłużej zostanie ona utrzymana, tym lepiej dla uprawy.
Voliam to produkt o działaniu kontaktowym i żołądkowym, przeznaczonym do zwalczania insektów. Na roślinie działa powierzchniowo i wgłębnie. Paraliż owadów następuje w ciągu kilku godzin i objawia się zahamowaniem ruchu i żerowania szkodnika. Całkowite zwalczenie następuje w ciągu 2-4 dni od zabiegu.
Do zwalczania gąsienic motyli możemy używać również produktów biologicznych zawierających jako substancje aktywną Bacillus turingensis.
Kiedy już mamy wyznaczony termin zabiegu trzeba się do niego dobrze przygotować. Dobrze by było aby rośliny były w turgorze, a liście były ułożone pionowo. Kiedy rośliny są wymęczone całodniowym upałem układają się równolegle do gleby. W takiej sytuacji dość trudno jest dopryskać je tam gdzie są złożone jaja. Aby substancja aktywna dobrze była związana z woskiem roślinnym i dłużej działała należy do cieczy roboczej warto dołożyć jeden z dostępnych na rynku produktów poprawiających przyczepność. Zabezpiecza on substancje aktywną przed zbyt wczesnym zmyciem z liścia w razie wystąpienia dużych opadów deszczu po zabiegu. Co prawda niektóre produkty np. Affirm 095 SG mają możliwość przenikania na drugą stronę liścia, ale związanie cieczy roboczej z woskiem roślinnym może również przedłużyć jej działanie.
Do monitorowania pojawu tantnisia krzyżowiaczka mogą służyć pułapki feromonowe ustawione na polu. Co prawda pomagają one w wyłapaniu pojedynczych owadów, ale kiedy są masowe loty to możne je bardzo łatwo zauważyć. Kiedy producent często lustruje swoją plantacje, może również zauważyć pojedyncze owady bez stosowania pułapek. Spacerując po plantacji potrącamy liście nogami, a wtedy spłoszone motyle uciekają.
Kolejne zabiegi trzeba wykonywać zgodnie z potrzebami i pojawiającymi się nowymi motylami na plantacji. Tantniś krzyżowiaczek w naszym kraju ma 4 pokolenia, które oczywiście zachodzą na siebie, ale bacznie obserwując plantacje można wychwycić duże natężenie szkodników.
Piętnówki
Kolejnym problem w warzywach kapustnych są piętnówki. Szkodnik ten ma dwa pokolenia. Pierwsze zwykle ukazuje się w okolicach lipca, a drugie we wrześniu. Pierwsze jest bardzo groźne w uprawie kapust głowiastych, natomiast drugie w uprawie brokuła, rzadziej kalafiora. Zwykle piętnówki niszczone są przy opryskach wykonywanych przeciwko tantnisiowi lub innym szkodnikom, o ile używane są do ochrony produkty mało selektywne. Większy problem zwykle jest z drugim pokoleniem ze względu na to, że zwykle kończy się ochrona przeciwko innym gąsienicom motyli. W przypadku piętnówki trzeba trafić z opryskiem zaraz po wylęgnięciu się gąsienic, ale przed momentem kiedy wgryzą się do główki kapusty lub róży brokuła. Jeżeli gąsienice zdążą się wgryźć do wnętrza główki lub róży to niestety nie można ich tam zabić żadnym dostępnym insektycydem. A jeżeli nawet to szkody spowodowane przez ich żerowanie dyskwalifikują towar jako handlowy. Do zwalczania gąsienic piętnówki służą te same produkty które służą do zwalczania tantnisia.
Bielinki
Jeżeli natomiast chodzi o bielinki to w ostatnich latach nie było z nimi większych problemów. Mnogość szkodników i duża częstotliwość zabiegów zwalczających je powoduje, że bielinki nie stwarzają większego zagrożenia w profesjonalnie chronionych uprawach. Oczywiście na plantacjach zwłaszcza w nowych rejonach uprawy mogą się te szkodniki również pojawić. Jednak jaja są duże i w złożach, tak więc ciężko je przegapić i doprowadzić do gołożerów liści powodowanych przez te gąsienice.
Termin zabiegu
W przypadku szkodników żerujących na liściach ważne jest to, żeby zbiegi chemiczne lub też biologiczne były wykonane na początku wylęgu larw z jaj, lub tuż przed ich wylęgiem. Niektóre insektycydy potrafią zniszczyć również larwy tuż przed wylęgiem w fazie tzw czarnej główki. Natomiast jeżeli chodzi o świeżo wylęgnięte gąsienice to są one bardzo żarłoczne i spożywają dużo pokarmu, aby szybko zbudować swoje ciało i się przepoczwarczyć. Im są starsze spożywają mniej masy z insektycydem i są trudniejsze do zwalczania. Aby zniszczyć jak największą ilość szkodników ważne jest też żeby substancja aktywna była dobrze przyklejona do spodniej strony liścia, gdzie zwykle wylęgają się młode gąsienice. Jeżeli insektycydy będą związane z woskiem i wnikną w wierzchnią warstwę tkanki będą działały szybko i dobrze. Niestety wielu producentów nie widzi małych otworów wygryzionych przez małe larwy, a wraz ze wzrostem liści otwory te powiększają się i rosną wraz z nim. Wielu producentów namiętnie szuka jakichkolwiek robaków wyjadających te dziury w liściach.
Warto wiedzieć
Affirm 095 SG jest dopasowany do nowoczesnej produkcji, a jego pozostałości, pomimo długiego okresu działania a krótkiej karencji, są bardzo niskie a w ciągu kilku dni zerowe.
– działa 7-14 dni (w zależności od tempa wzrostu rośliny),
– karencja to tylko 3 dni (krócej niż okres działania!),
– pozostałości poniżej progu oznaczalności (<0,01 mg/kg) – zazwyczaj 3 do 7 dni od zastosowania
Affirm zastosowany 3-7 dni przed zbiorem nie jest wykrywalny w owocach i warzywach!
Voliam stosowany w uprawie kapusty zapewnia:
– Szybkie zaprzestanie żerowania larw zapewnia niemal natychmiastową ochronę roślin.
– Niezawodną kontrolę, nawet w bardzo wczesnym stadium larwalnym.
– Stosowany w niskich dawkach w czasie składania jaj, zapobiega wzrostowi populacji szkodników.
– Odporność na zmywanie i wysoka fotostabilność.
– Wysoka wydajność w szerokim zakresie temperatur.
– Bezpieczny dla upraw i konsumentów.
Produkt Voliam poprzez swoje właściwości fizyczne i chemiczne oraz wysoką aktywność owadobójczą zapewnia długotrwałą kontrolę szkodników i wyjątkową ochronę upraw.
artykuł promocyjny firmy Syngenta Polska
