Ekologicznie produkowana marchew w Wielkiej Brytanii, ma największy udział w rynku warzyw ekologicznych o czym informował Oliwier Watts z firmy w trakcie Sympozjum marchwiowego zorganizowanego przez firmę Hazera w Wieliczce 23 stycznia (więcej na ten temat czyt. „Ekologiczna uprawa marchwi w Wielkiej Brytanii – cz. I). Z kolei praktyczne informacje o tym jak uprawia się marchew w firmie RBOrganic mówił Joe Rolfe.
Profesjonalna uprawa
W naszej firmie produkujemy wyłącznie ekologiczną żywność, farma za której prowadzenie odpowiadam zlokalizowana jest w Norfolk. Tutaj też są główne uprawy, a jej powierzchnia to około 2000 ha. Rocznie produkuje się tutaj około 6000 t marchwi, 2000 ziemniaków (1500 t ziemniaki białe, 1000 ziemniaki sałatkowe) i około 1000 cebuli. W przypadku marchwi 99% plonu sprzedawane jest jako marchew świeża. W ostatnich latach zaczęto również ją eksportować do Niemiec, gdzie sprzedawane jest obecnie około 1000 ton tego warzywa. Nasza farma jeśli chodzi o uprawy ekologiczne jest dużą, ale jeśli chodzi o uprawy konwencjonalne, jesteśmy małą farmą w WB – mówił J. Rolfe.
Gleby na jakich prowadzone są uprawy w większości są piaszczyste, dlatego kluczowym elementem jest możliwość ich nawadniania. W 2008 roku zbudowano zbiornik, który pozwala nawodnić uprawy realizowane na 250 ha. Średnie opady deszczu w naszym regionie wynoszą około 650 mm rocznie, jednak w ciągu ostatnich latach pogoda w WB bardzo silnie się zmniejsza. Szczególnie widoczne było to w ciągu ostatnich dwóch lat, kiedy w okresie wegetacji notowaliśmy bardzo duży deficyt wody, do tego stopnia, że nasze zbiorniki retencyjne praktycznie się opróżniły – mówił J. Rolfe.
Jednym z elementów poprawiających precyzję zabiegów było wyposażenie ciągników w system GPS z RTK, dzięki czemu maszyny te po polach poruszają się automatycznie, a operator ciągnika właściwie tylko kontroluje ich pracę. Nowa generacja GPS-ów zainstalowana jest również na urządzeniach pracujących za ciągnikami. Średnia wielkość pojedynczego pola w tej firmie to 20-25 ha.
Każdorazowo przed założeniem uprawy, gleba na której ma być ona zakładana, jest badana przez specjalną jednostkę certyfikującą.
Nie jesteśmy typowym producentem ekologicznym, nasze pola są bardzo zadbane i profesjonalnie prowadzone – mówił w Wieliczce J. Rolfe. W przypadku marchwi uprawianej w tym gospodarstwie około 40% udział w obsiewach ma odmiana Nairobi F1 z oferty firmy Bejo Zaden. Cały czas jednak testowane i oceniane są inne kreacje, które wraz z postępem hodowlanym powinny w przyszłości pozwolić oferować jeszcze lepszej jakości produkt. Cały czas jednak poszukujemy odmian, które mają zdrową nać, silny system korzeniowy, są dobre się pakowała i są wyrównane – mówił J. Rolfe.
Zwalczanie chwastów
Najbardziej kosztownym elementem w uprawie marchwi cały czas pozostaje ręczne plewienie, do którego zatrudnia się latem na tej farmie 100-150 osób, na okres około 10 tygodni. Uwzględniając całość produkcji ekomarchwi my wydajmy około 300 000 funtów na ręczne pielenie marchwi, podczas gdy w całej Anglii szacuje się to na około 1 mln funtów. Dlatego przygotowując stanowiska, staramy się je maksymalnie dobrze przygotować, aby maksymalnie ograniczyć zachwaszczenie, co niestety nie zawsze udaje się na wszystkich stanowiskach – mówił J. Rolfe. Dużą uwagę przywiązujemy do płodozmianu, który w tym gospodarstwie wynosi przeciętnie 7 lat. W rotacji siana jest trawę z kończyną (azot, ograniczenie chwastów), które uprawia się przez trzy lata. Jest to równocześnie bardzo dobra karma dla zwierząt, których są w firmie również znaczne ilości: 600 krów, 5000 szt. bydła mięsnego, około 1000 owiec, 140 000 kurczaków mięsnych (wolny wybieg), około 1000 świń. Zwierzęta dostarczają również obornik, który jest niezwykle potrzebny w prawidłowym przygotowaniu stanowiska pod uprawę warzyw. Pozwala to znacznie ograniczyć nawożenie mineralne. W uprawie międzyplonowej znajdują się również jary jęczmień lub owies, kukurydza, czasem ziemniaki lub cebula.
Formowanie zagonów 
Wypalanie chwastów 
Siew marchwi 
Ręczne pielenie 
Mechaniczne zwalczanie chwastów 
Mechaniczne zwalczanie chwastów
Ważne jest bardzo precyzyjne przygotowanie zagonów pod siew warzyw. W przypadku uprawy eko – zagony po uformowaniu pozostawiane są na około 4 tygodnie. Podczas, gdy w uprawach konwencjonalnych zaraz siane są warzywa i stosowane herbicydy. W tym 4-tygodniowym okresie wschodzą chwasty, które zwalcza się palnikiem gazowym, lub przykrywa czarną folią (koszt około 1000 funtów ha), co robione jest w przypadku wczesnej uprawy i siewu kwietniowym. Wypalanie chwastów kosztuje około 100 funtów na ha, a zabieg ten jest preferowany przed siewem majowo-czerwcowym. Taka maszyna kosztuje około 45 tys. euro, metoda ta jest bardzo efektywna, oczywiście jej efektywność zależy od tego czy chwasty wzeszły. Wypalanie przeprowadza się 2 lub 3 razy przed siewem chwastów.
Siew i pielęgnacja uprawy
Po uformowaniu zagonów i zwalczeniu wyrastających chwastów przystępuje się do siewu nasion, w dawce od 1,6 mln. szt/ha w kwietniu, do 2 mln szt. w maju-czerwcu. Stosowane przez nas maszyny pozwalają na niezwykle precyzyjny siew. Kiełkowanie nasion przyjmujemy na poziomie 90%. Z uwagi na mechaniczne pielenie, cześć siewek tracimy, co przy siewie około 2 mln sztuk pozwala finalnie uzyskać około 1,4 mln roślin/ha – informował J. Rolfe. Pielenie musi być prowadzone bardzo regularnie, tak aby chwasty usuwać kiedy są jeszcze bardzo małe. Przez lata opracowano wiele maszyn pozwalających mechanicznie zwalczać chwasty w międzyrzędziach, niestety między roślinami muszą być usuwane ręcznie. W początkowym okresie dobrze sprawdzają się np. maszyny szczotkowe niszczące chwasty w międzyrzędziach na zagonach. Pracownicy odchwaszczający uprawy jeżdżą na platformach – na każdej 20 osób. Maszyna ta porusza się z prędkością średnio 350 m/godzinę, a osoby na niej pracujące usuwają tylko malutkie chwasty. Jeśli są jakieś większe chwasty, wówczas przed maszyną idą dodatkowe osoby je usuwające. W miarę wzrostu uprawy stosujemy różnego rodzaju maszyny mechanicznie zwalczające chwasty. Dobre napowietrzenie gleby to również lepsza jej kondycja, lepsza dostępność azotu. Po zakończeniu odchwaszczania najważniejszym elementem staje się nawadnianie – stosuje się do tego celu deszczownie szpulowe lub konsole nawadniające. Dawki polewowe ustalane są w oparciu o mierniki analizujące wilgotność gleby, z uwzględnieniem wielkości roślin i ewapotranspiracji, przeciętnie jednorazowa dawka polewowa wynosi około 25 mm, średnio raz w tygodniu.
Zbiór marchwi
Zbiory marchwi prowadzone są od końca lipca, aż do początku kwietnia. W tym celu marchew wysiewa się od końca kwietnia do około połowy lipca. Średnio okres wegetacji od wschodu, okres zależy od uprawianych odmian, ale ich okres wegetacyjny zawiera się w przedziale 90-130 dni. Nie oznacza to jednak, że po tym czasie, marchew jesienią jest wykopywana. W firmie nie przechowuje się marchwi, tylko wykopuje na bieżąco, co pozwala oferować wysokiej jakości produkt.
Wykopywanie marchwi latem i jesienią 
Zabezpieczanie marchwi przez przemarzaniem 
Tak wykopuje się marchew zimą i wczesną wiosną
Przed przystąpieniem do wykopywania marchwi, ścinana jest nać i następnie wykopuje się marchew.
Z uwagi na możliwość uszkodzenia roślin przez mróz, od grudnia zagony przykrywa się grubą na około 60 cm warstwą słomą – około 100 dużych bel na ha. Słoma zabezpiecza również rośliny przed nadmiarem wilgoci, gdyż woda po słomie spada w międzyrzędzia. Do wykopywania marchwi w zimą, kiedy gleba jest bardzo wilgotna korzysta się z kombajnów bardzo szerokimi kołami.
Marchew wyjeżdzająca z plantacji po wykopaniu, jest już względnie czysta. Na pakowani trafia na myjki i maszyny polerujące. Następnie trafia na stację optyczną, która automatycznie dokonuje podziału jakościowego. Latem, kiedy jest bardzo ciepło, przywieziona z pól marchew jest schładzana zimną wodą do temperatury 3oC. Następnie na stołach klasyfikacyjnych, jest jeszcze raz dokonywana ocena jakości ale już przez stojące przy przenośnikach taśmowych osoby.
Marchew od wykopania w ciągu 3 dni znajduje się u klienta, w firmie nie prowadzi się przechowywania, co podyktowane jest rodzajem gleb, piaszczyste silnie uszkadzają skórkę, co w czasie przechowywani powodowało by gnicie korzeni. Bardzo często bezpośrednio po umyciu marchew jest pakowana i wysyłana. Nasi klienci oczekują maksymalnie krótkiego czasu od wykopania do dostarczenia do klienta, a to ma duże znaczenie w utrzymaniu wysokiej jakości tego warzywa i wpływa na dobrą jego sprzedaż – informował J. Rolfe.
W tym gospodarstwie średnie plony wynoszą około 100 t/ha, w optymalnych przedziałach jakościowych, co udaje się osiągać poprzez regulacje gęstości siewy. Z uwagi, że gleby na tej farmie są bardzo zdrowe, udaje się uzyskiwać wysoką jakość marchwi, dzięki czemu 85% to klasa 1, 10% kl. druga kierowana na przetwórstwo i zaledwie 5% to ubytki, które przeznaczane są do skarmiania zwierząt. Równocześnie w gospodarstwach konwencjonalnych uzyskuje się wyższe plony rzędu 150 t/ha, ale tylko 50-65% stanowi marchew klasy 1. TO pokazuje, że właściwe realizowana uprawa ekologiczna może dawać bardzo dobre efekty produkcyjne.
W kolejnej części relacji ze Szkolenia marchwiowego będzie można dowiedzieć się o ochronie prowadzonej na tej ekologicznej farmie oraz o możliwościach ograniczania populacji nicieni w uprawach warzyw.
