Ostatnio, coraz częściej na naszych talerzach pojawia się brokuł. Z roku na rok obserwujemy wzrost spożycia tego warzywa w Polsce. Jeszcze do niedawna bardziej popularny był kalafior. Jednakże, najnowsze wyniki wskazują, iż występujący w brokule związek sulforafan ma właściwości chroniące przed chorobami nowotworowymi. Odkryciom tym zawdzięczamy rosnące zainteresowanie brokułem.
Powyższa sytuacja powoduje, wzrost zapotrzebowania na produkt, szczególnie wysokiej jakości. Sytuacja taka wymusza na producentach podjęcie szeregu działań, które pozwolą sprostać rosnącemu popytowi na to cenne warzywo. Niestety, oprócz chorób i szkodników należy zwrócić szczególną uwagę na zaburzenia fizjologiczne, które mogą zagrażać uprawie. Bardzo ważnym elementem w produkcji brokułu jest również prawidłowa gospodarka wodna.
Ważne mikroelementy
Uprawiając brokuł należy pamiętać, iż najważniejszymi mikroelementami są bor i molibden. Brak boru przyczynia się do nadmiernego nasiąkania wodą tkanek łodygi oraz do brązowienia róż, co znacznie obniża wartość handlową. Poza tym pierwiastek ten odpowiada za proces wzrostu, zawiązywanie róż, tworzenie wosków oraz pobudzanie metabolizmu cukrów. Pobieranie boru przez roślinę może być utrudnione gdy pH > 6,8, występuje nadmiar w glebie Ca i Mg oraz w przypadku przenawożenia azotem. Brak boru może przyczynić się do jamistości głąba, szczególnie w przypadku intensywnego wzrostu, silnego podlewania oraz wysokiej temperatury. Bor można dostarczyć roślinie poprzez podlewanie rozsady roztworem boru oraz podawanie tego pierwiastka w nawozach dolistnych.
Kolejnym niezbędnym pierwiastkiem jest molibden, którego brak objawia się biczykowatością, czyli brakiem blaszki liściowej na korzyść nerwów środkowych. Poza tym, molibden reguluje metabolizm azotowy, odpowiada za wiązanie róż, rozwój pąków oraz podział komórkowy. Molibden można dostarczyć roślinie podlewając rozsadę roztworem molibdenu oraz stosując odżywki dolistne.
Warunki pogodowe
Oprócz wymienionych pierwiastków, decydujący wpływ na jakość i plon uprawy brokułu ma temperatura powietrza. W warunkach wysokiej temperatury, przy silnym nasłonecznieniu oraz niskiej wilgotności powietrza i gleby może dojść do niezawiązania róży. Problemem są też małe, niewyrośnięte róże czego powodem jest głównie brak azotu, a także niedostateczna ilość wody w glebie. W przypadku dużych wahań temperatury można też zaobserwować przerastanie róży liśćmi. W niesprzyjających stresowych warunkach wzrostu może dojść do powstawania luźnej róży.
Nawadnianie – plon i jakość
Przy produkcji brokułu należy dbać również o prawidłową gospodarkę wodną rośliny. Brokuł jest zaliczany do warzyw o bardzo dużych wymaganiach wodnych ze względu na dużą masę liści, a tym samym dużymi stratami wody wskutek transpiracji System korzeniowy jest stosunkowo płytki i nie jest wstanie pobrać dużej ilości wody z głębszych warstw gleby. Warunkiem uzyskania wysokiego plonu jest zatem dostarczenie odpowiedniej ilości wody przez cały okres wegetacji. Nawadnianie należy rozpocząć zaraz po posadzeniu dawką 10 – 15 mm. Po ukorzenieniu należy utrzymywać wilgotność na poziomie 70-80%. Bardzo niekorzystne są wahania wilgotności gleby szczególnie w okresie tworzenia róż. Brokuł jest bardzo wrażliwy na niedobór wody w okresie wiązania róż oraz szybkiego ich przyrostu. Przeprowadzano badania, w których udowodniono, że plon jest znacznie wyższy, nawet trzykrotnie, przy wysokim nawożeniu azotem i intensywnym podlewaniu niż przy wysokim nawożeniu azotem bez podlewania. Nawadniane brokuły wyróżniają się dużymi, zwartymi różami. W przypadku niedostatecznego podlewania powstają małe, łykowate róże z przebarwieniami. Tracą również walory smakowe. Jednak nadmiar wody też wpływa niekorzystnie na wzrost i rozwój roślin. Pogorszeniu ulegają stosunki wodno-powietrzne, a to ma niekorzystny wpływ na wzrost roślin. Aktualnie na rynku pojawia się coraz więcej urządzeń do sterowania nawadnianiem, które informują o terminie i poziomie nawadniania. Jest to idealne rozwiązanie szczególnie dla producentów warzyw, ponieważ mają idealny obraz czy woda jest łatwo dostępna dla rośliny czy też należy już rozpocząć nawadnianie.
Anna Czart, Maria Łaniecka, Aleksander Nowicki
Artykuł pochodzi z materiałów wydanych z okazji II Festiwalu Brokułowego zorganizowanego przez AagroBiznes Park
